خلاصۀ درس

1 - منظور از «عقود» قراردادهايى است كه با ايجاب و قبول دو طرف تحقّق مى‌يابد. محقّق حلّى (ره) مجموع آن‌ها را در نوزده كتاب بيان كرده است.

2 - بيع و خريد و فروش اقسامى دارد؛ از قبيل بيع مساومه، بيع مرابحه، بيع مواضعه، و بيع توليه.

3 - ربا حرام و از گناهان كبيره است، در قرآن، به منزلۀ جنگ با خدا و پيامبر 6 معرفى شده و دو گونه است: رباى قرضى و رباى معاملى.

4 - «رهن» آن است كه بدهكار مقدارى از مال خود را نزد طلبكار، گرو بگذارد و قرار داد كند كه اگر بدهى را ندهد، طلبكار حقّ خود را از آن مال بردارد.

5 - «محجور» به كسى گفته مى‌شود كه از تصرّف در مال خود ممنوع باشد.

6 - عهده دار شدن پرداخت بدهى بدهكار را «ضمان» يا «ضمانت» مى‌گويند.

7 - «حواله» آن است كه بدهكار، طلبكار را به شخص ديگرى ارجاع دهد تا طلب خود را از وى بگيرد.

8 - «كفالت» عبارت است از ضامن شدن بر شخص متّهم، به گونه‌اى كه هر گاه صاحب حق، متهم را خواست، «كفيل» او را حاضر كند.

پرسش

1 - بيع مساومه، چه تفاوت عمده‌اى با سه نوع ديگر بيع دارد؟

2 - رباى قرضى چيست‌؟

3 - رباى معاملى را بيان كنيد.

4 - «مفلّس» به چه كسى مى‌گويند؟

5 - «ضمان»، «حواله» و «كفالت» را تعريف كنيد