تماميت نماز و زكات و روزه و حج و جهاد و جمع آورى ماليات و صدقات و امضاء و اجراى حدود و احكام و حراست از مرزها و سرحدات مسلمين با امام است.

جمع بندى آيات و روايات مذكور در بيان خطوط اساسى وظايف و تكاليف حاكميت دينى و حاكم اسلامى به اين ترتيب است.

1- وظايف تبليغى (ترويج احكام)؛ نظير برپاداشتن نماز، اداى زكات، برپاداشتن حج و نماز جمعه، احياى دستورات كوچك و بزرگ اسلام و سنت پيامبر.

2- وظايف آموزشى و تربيتى؛ نظير تعليم كتاب خدا و حدود اسلام و ايمان، ترويج اخلاق پسنديده، پرهيز از هرگونه فساد، در هم شكستن سنت هاى غلط و جاهلى، تشويق نيكوكاران و تنبيه گناهكاران، راهنمائى مردم به مصالح ايشان و برحذر داشتن ايشان از مضرات.

3- وظايف اقتصادى و مالى؛

نظير گردآورى ماليات از محل خود و صرف آن در جاى خود، جمع آورى صدقات، اداى حق هر كس از بيت المال، اداى امانت.

4- وظايف امنيتى و نظامى؛ نظير جنگ با دشمنان، رسيدگى به امور نظاميان، حفظ حدود و ثغور، ايجاد امنيت، تقسيم غنائم.

5- وظايف قضايى؛ نظير اقامه حدود، قضاوت در دعاوى، بازستانى حق ستمديدگان از ستمگران، صدور حكم بر اساس حكم خدا.

6- وظايف اجتماعى و سياسى؛ نظير مشورت با مردم جز در اجراى حكم خدا، پرهيز از پنهان كارى مگر در اسرار جنگ، برخورد پدرانه و مهربانانه و مدارا و گذشت نسبت به مردم، اندرز دادن و نيكخواهى و امر به معروف و نهى از منكر نسبت به مردم، جمع و جور كردن كارهاى اجتماعى و حكومتى.

7- وظايف ادارى؛ نظير انجام امور مردم در موعد خود، انتخاب بهترين افراد براى خدمتگزارى مردم، پوزش خواهى از مردم در برابر اعمال كارگزاران، پرهيز از تغيير رويه در برخورد شايسته با مردم، به كارگيرى افراد خوب در جايگاه خود و برخورد مناسب و ارشادى با افراد بد.