فصل دوم: پيدايش بيمه، پيشينه و سير تحول آن‌

1. منشأ پيدايش بيمه‌

1- 1. فطرت‌

انسان واجد برخى ويژگى‌هاى ذاتى و فطرى است كه او را از موجودات ديگر متمايز مى‌كند.

يكى از اين ويژگى‌هاى ذاتى، تعاون و كمك به ديگران است. بدون ترديد اشكال بروز اين حس فطرى با توجه به ساختار اجتماعى و اقتصادى و تكامل تاريخى بشر، متفاوت بوده است. در زندگى ابتدائى بشرى نظر به پيوستگى عميق اجتماعى افراد در نهادهاى كوچك مثل خانواده و قبيله، اين حس به شكل ابتدايى بروز مى‌كرد. انسان هنگام مواجهه با وقايع غير مترقبه، به كمك خانواده و اقوام خويش دلگرمى داشت. ولى با تكامل زندگى اجتماعى انسان و گسترش و توسعه پيوندهاى اقتصادى، تعاون و كمك‌هاى متقابل نيز شكل تكامل‌يافته‌اى به خود گرفت و از قلمرو زندگى خانوادگى و قومى و قبيلگى خارج گرديد تا به امروز كه اين حس، منشأ تولد يك پديده مهم در زندگى اجتماعى و اقتصادى بشر شده كه از آن به بيمه تعبير مى‌شود.

افزون بر اين، از ديدگاه روانشناسى يكى از مهم‌ترين نيازهاى بشر، نياز به آرامش و اطمينان است، كه بايد آن را از خواسته‌ها و نيازهاى عميق روان انسانى به شمار آورد.

لذا همواره بشر در طول تاريخ حيات خود به ابزارهاى تأمين امنيت خود گرايش داشته و براى تحقق اين هدف، خود و خويشان و اموال و كالاهاى خود را با اتكا و اعتماد به پيوندهاى خانوادگى و قومى از خطرات احتمالى حفظ كرده است. نظام عاقله نيز- كه در حقوق اسلامى مورد پذيرش قرار گرفته- يكى از بهترين نمودهاى اين گرايش مى‌باشد. در عصر جديد، روش‌هاى تحصيل آرامش و امنيت در برابر خطرات احتمالى براى افراد و اموال و كالاها