فصل سوم: ويژگى‌هاى كارگزاران بيت‌المال‌

حفظ بيت‌المال وظيفه‌اى همگانى است و هر مسلمان در هر جايگاهى بايد نسبت به استفاده بجا و درست از اموال عمومى احساس مسؤوليت كند. اما آنهايى كه به‌طور مستقيم با بيت‌المال سر و كار دارند و متصدى امرى از امور آن هستند، بايد شرايط ويژه‌اى داشته باشند.

در دوران رونق بيت‌المال داشتن دانش لازم و كافى درباره احكام شرعى مربوط به بيت‌المال، شرط اوليه‌اى بود كه كارگزاران بايد دارا مى‌بودند. آنان بايد مسائل شرعى مربوط به خمس، زكات، خراج، جزيه و ... را به خوبى مى‌دانستند تا آنچه را از مردم مى‌ستاندند، براساس قانون شريعت باشد. علاوه بر آن نسبت به امور جانبى تجارت و زراعت مثل مساحى و ابزار آن، اوزان و پيمانه‌ها كارشناس باشند و از همه مهم‌تر اين كه در اين كار از تجربه و پختگى كافى نيز بهره‌مند باشد.

اين امر در صدر اسلام بسيار مورد توجه بود، به‌طورى كه پيامبر 6 براى تخمين و برآورد ميزان محصولات گوناگون، كارشناسان و