ارزيابى‌هاى متعددى در اختيار داشتند. براى مثال، حُذَيْفة بن الْيَمانْ ارزياب نخل خرما بود. عِتابِ بن اسَيْد ارزياب تاكستان و فَرْوَةِ بْنِ عَمْرِو بْن وَرْقَه انصارى و عامِرِ بْنِ ساعِدَه ارزياب نخلستان‌هاى مدينه بودند. [1]

ويژگى‌هاى كارگزاران بيت‌المال روشن‌تر از هر جاى ديگر در سخنان و نوشته‌هاى امير مؤمنان، على 7، به چشم مى‌خورد. آن حضرت در دوران چند ساله خلافت خويش كسان بسيارى را براى جمع‌آورى زكات و خراج و يا تصدى امور بيت‌المال گماشته‌اند؛ و بسيارى را نيز به دليل بى‌كفايتى و يا خيانت در بيت‌المال بر كنار كرده‌اند. ايشان در خلال نامه‌هاى ارسالى به افراد منصوب و يا معزول ويژگى‌هايى را كه كارگزاران بيت‌المال بايد دارا باشند يادآور شده‌اند كه در اينجا به آنها اشاره مى‌شود.

امانتدارى‌

كارگزار بيت‌المال بايد امانتدار و از خيانت به دور باشد. حضرت على 7 پس از آن كه آگاه شد كه يكى از كارگزارانش با سوء استفاده از خوش گمانى ايشان، در بيت‌المال خيانت كرده است، او را مورد نكوهش و مؤاخذه قرار داده چنين مى‌فرمايد:

... گويا تو در هنگام جهاد خداى را در نظر نداشتى و او را خوب نشناختى. چنين به‌نظر مى‌رسد كه با مردم مكر و حيله ورزيده قصد دستبرد زدن به بيت‌المال را داشتى و بر اثر تكرار، در خيانت توانا

[1] - نظام حكومت و مديريت در اسلام، محمد مهدى شمس‌الدين، ترجمۀ دكتر سيد مرتضى آيت‌الله زادۀ شيرازى، ص 548، به نقل از: التراتيب الاداريه، ج 1، ص 124 و الاصابه، ج 1، ص 318 والتراتيب الاداريه، ج 1، ص 400-401