درس دوازدهم:

ديه حواس بدن‌

برخى از جنايتها برحواس بدن وارد مى‌شود، مانند جنايت بر حس بويائى، چشائى يا قواى ديگر بدن. در اين درس به بررسى ديه اين گونه جنايتها مى‌پردازيم:

1- عقل‌

در (از بين بردن) عقل ديه كامل و در نقصان آن، ارش مى‌باشد. [1]

دو مسأله‌

1- در نابودى يا نقصان عقل، فرقى بين اسباب آن نيست. بنايراين، اگر با ضربه مغزى، ترساندن، سحر و مانند اينها، عقل كسى را از بين ببرد، بر جانى ديه كامل است. [2]

2- چنانچه در مورد از بين رفتن يا نقصان عقل، ميان مجرم و ولىّ شخص جنايت ديده، اختلاف پيش آيد، تشخيص آن با پزشكان متخصص است واحتياط آن است كه با تشخيص چند پزشك عادل باشد و ممكن است كه وى را در حالى كه با خود خلوت كرده و در غفلت به سر مى برد، مورد آزمايش قرار داد و در صورتى كه زوال يا نقصان عقل توسط متخصص و يا آزمايش تشخيص داده نشد، گفته متهم همراه با سوگند مورد قبول است. [3]

[1] - تحرير الوسيله ج 2، ص 587

[2] - همان، مسألۀ 1

[3] - همان، ص 588، مسأله 4