2- حس شنوايى‌

حكم از بين رفتن شنوايى:

1- از هر دو گوش (و يأس از بهبود و باز گشت آن)؛ ديه كامل.

2- از يك گوش (ويأس از بهبود وبازگشت آن)؛ 12 ديه كامل. [1]

3- بااظهار اميدوارى متخصصان به بهبودى و بازگشت آن؛ انتظار كشيدن تا مدتى كه متخصصان تعيين كرده‌اند. [2]

تذكّر: در صورت سوم، اگر شنوايى برنگشت، ديه لازم مى‌شود. اگر قبل از گرفتن ديه برگشت، ارش گرفته مى‌شود، واگر بعد از گرفتن ديه، شنوايى برگردد، ديه برنمى‌گردد. [3]

3- حس بينايى‌

در رفتن بينايى از هر دو چشم، ديه كامل و در يكى از آنها نصف ديه است. [4] در اين‌

حكم، ميان انواع چشم فرقى وجود ندارد. [5]

چنانچه بينايى چشم به واسطه جنايتى همچون شكافتن سر و ... از بين برود، بر او ديه جنايت با ديه بينايى است. [6]

4- حس بويايى‌

از بين بردن حس بويايى از هر دو مجراى بينى، ديه كامل وازيك مجراى آن 12 ديه است، (در صورت دوم، احتياط در مصالحه است). [7]

اگر حس بويايى به خاطر بريدن بينى و يا وارد شدن جنايتى از بين برود دو ديه (ديه جنايت+ ديه بويايى) براو خواهد بود. [8]

[1] - تحريرالوسيله، ج 2، ص 588، الثانى

[2] - همان، مسأله 2

[3] - همان

[4] - همان، ص 589، الثالث

[5] - همان، ص 590، مسأله 1

[6] - همان، مسأله 2

[7] - همان، ص 591، الرابع

[8] - همان، ص 592، مسألۀ 5