درس پانزدهم:

قانون ضمان [2]

3- كشيدن اسلحه‌

كسى كه به روى ديگرى اسلحه بكشد و باعث مرگ او شود، چنانچه قصد كشتن وى را داشته باشد، قتل عمدى است و چنانچه قصد كشتن او را نداشته باشد، شبه عمد است و بايد ديه بپردازد. [1]

4- صدمه زدن‌

اگر به قصد كشتن، بر كسى صدمه وارد آورد و طرف بميرد و همچنين با كارى كه غالباً منجر به مرگ مى‌شود، بر كسى صدمه وارد آورد و طرف بميرد، قتل عمدى است و قصاص مى‌شود، ولى صدمه‌اى كه غالباً كشنده نيست اگر به همان قصد- نه قصد كشتن- بر كسى وارد آورد و طرف بميرد، از مالِ صدمه زننده ديه گرفته مى‌شود. [2]

5- تصادف‌

تصادف صورتهاى گوناگونى دارد كه به برخى از آنها اشاره مى‌كنيم:

الف- دو نفر بالغ عاقل به قصد كشتن تصادم كنند و هر دو بميرند، قتل عمدى است.

ب اگر بدون قصد با عملى كه غالباً كشنده نيست، تصادم كنند و هر دو بميرند، شبه‌عمد است و براى ورثه هر يك 12 ديه بوده و نيم ديگر ساقط مى‌شود.

ج چنانچه دو نفر سواره يا يكى سواره و ديگرى پياده، تصادم كنند و مركب‌سوارى‌

[1] - تحرير الوسيله، ج 2، ص 562، مسألۀ 10

[2] - همان، مسألۀ 14