است كه از استقلال و موجوديت سياسى- اقتصادى خود دفاع كنند. اين دفاع ممكن است از راه نخريدن و مصرف نكردن كالاهاى ساخته شده آن كشورها و ... انجام گيرد. [1]

2- مصرف آنچه براى بدن زيان دارد حرام است، چه موجب هلاكت شود، همچون نوشيدن سم‌هاى كشنده و يا اينكه زن باردار چيزى بنوشد كه موجب سقط جنين شود و چه موجب از دست رفتن سلامت و اعتدال مزاج شود، يا آنكه موجب از كارافتادن برخى از حواس ظاهرى يا باطنى و يا فقدان نيرويى از نيروهاى انسان گردد. [2]

3- مقدار مخارجى كه براى حفظ حيثيت و شؤون اجتماعى افراد خانواده و نيز افراد تحت تكفّل لازم است، از نظر اسلام واجب و ضرورى مى‌باشد و از نظر مقدار، اندازه معيّن ندارد، بلكه واجب است كه آنچه با ملاحظه حال و شأن و زمان و مكان براى آنان كفايت مى‌كند، تأمين شود. [3]

بازار اسلامى‌

حضرت امام قدس سره براى بازار و خدمات آن ارزش فراوانى قائل بود و آن را يك بازوى قوى براى كشور و پشتوانه‌اى عظيم براى اسلام مى‌دانست. [4] ايشان درباره نقش بازار در حل مشكلات اجتماعى، سياسى كشور مى‌فرمود:

شما مى‌دانيدكه در مشكلاتى كه سابق بود از زمان ميرزاى شيرازى تا حالا مشكلات در بازارها حلّ مى‌شد. اگر يك وقت يكى از علماى تهران به‌واسطه بدرفتارى دولت‌هاى زمان قاجار مى‌خواست از تهران برود، بازار مى‌بست و همان بود كه آن‌ها توبه مى‌كردند و آن عالم را با التماس نگه مى‌داشتند. [5]

يا درباره خدمات بازار در جريان تحريم تنباكو مى‌فرمود:

[1] - ر. ك. تحريرالوسيله، ج 1، ص 485، مسألۀ 4 و ص 487، مسألۀ 10

[2] - همان، ج 2، ص 163، مسألۀ 2

[3] - همان، ص 321، مسألۀ 8

[4] - ر. ك: صحيفۀ نور، ج 13، ص 279

[5] - همان، ص 280