ما بايد همان گونه كه در زمان صدر اسلام، پيامبر سفير به اين طرف و آن طرف مى‌فرستاد كه روابط درست كند عمل كنيم و نمى‌توانيم بنشينيم و بگوييم كه با دولت‌ها چه كار داريم. اين برخلاف عقل و برخلاف شرع است و ما بايد با همه دولت‌ها رابطه داشته باشيم. منتها چند تا استثنا مى‌شود كه الآن هم با آنها رابطه نداريم. اما اين معنايى كه با هيچ دولتى نبايد رابطه داشته باشيم هيچ عقل و هيچ انسانى آن را نمى‌پذيرد. چون معنايش شكست خوردن و فنا و مدفون شدن است تا آخر و ما بايد با دولت‌ها و ملت‌ها رابطه پيدا كنيم، آن‌ها را كه مى‌توانيم با همين روابط ارشاد كنيم و از آن‌هايى كه نمى‌توانيم ارشادشان كنيم سيلى نخوريم. [1]

اين انديشه ناب امام راحل قدس سره از اسلام و قرآن الهام گرفته است. امام قدس سره با چنين موضع‌گيرى‌هايى در سياست خارجى دستور قرآنى (وَ لَنْ يَجْعَلَ اللَّهُ لِلْكافِرينَ عَلَى الْمُؤْمِنينَ سَبيلًا) [2]

را تفسير كرده است.

اينك نظرات حضرت امام قدس سره در سياست خارجى را در محورهاى زير پى مى‌گيريم.

وحدت بين‌المللى اسلام‌

مهم‌ترين اصل در سياست خارجى جمهورى اسلامى ايران، پيوند وحدت جهان اسلام است. امام خمينى قدس سره عقيده داشت كه اسلام آمده است تا ملل دنيا را، اعم از عرب و عجم، ترك و فارس و ... را با هم متحد كند، يك امت بزرگ به نام امت اسلام در دنيا برقرار كند. از اين رو، دولت اسلامى نيز بايد سياست كلّى خود را بر پايه اتحاد ملل اسلامى قرار دهد و بكوشد تا وحدت سياسى، اقتصادى و فرهنگى جهان اسلام را تحقق بخشد. همچنين امام قدس سره در رساله عملى و فتاواى فقهى، نهايت تلاش خود را در راه تحقق اتحاد عملى مسلمانان مبذول مى‌داشته، «تقيّه مداراتى» را براى حفظ وحدت جهان اسلام و پرهيز از اختلاف ضرورى دانسته است. [3]

[1] - صحيفۀ نور، ج 19، ص 72

[2] - نساء (4)، آيۀ 141 (ترجمه: خداوند هرگز كافران را بر مؤمنان تسلّطى نداده است)

[3] - ر. ك: الرسائل، ص 174-210