صورتى كه گزارش جنبه اجتماعى و عمومى پيدا كند و
مربوط به مصالح جمعى باشد، نه تنها حرام نيست، بلكه منابع دينى نيز بر ضرورت و
مشروعيت آن تأكيد ورزيدهاند؛ از جمله:
الف- آيات:
1- درباره شأن نزول آيه 74 سوره توبه، روايات مختلفى
نقل شده كه همه آنها نشان مىدهد برخى منافقان، مطالب زنندهاى درباره اسلام و
پيامبر 6 گفته بودند و پس از گزارش آن توسط يكى از مسلمانان و فاش شدن اسرارشان،
سوگند دروغ ياد كردند كه چيزى نگفتهاند. پس از متهم شدن مسلمان گزارش دهنده به
دروغ گويى، او دست به دعا برد و عرض كرد: «خداوندا! آيهاى بر پيامبرت نازل كن و
آن كس كه راستگو است معرفى فرما!.» پيامبر 6 و مؤمنان آمين گفتند. جبرئيل نازل
شد و اين آيه را به پيامبر 6 ابلاغ كرد. [1]
اين ماجرا نشان مىدهد كه گزارش درباره تخلفات و
توطئههايى كه جنبه عمومى و امنيتى دارند، امرى جايز و مشروع است، زيرا پيامبر 6
نه تنها از گزارش مسلمان ياد شده نهى نفرمود، بلكه براى حفظ آبرو و اثبات حقانيت
گزارش دهنده، آيهاى نيز نازل شد.
2- در ماجراى حضرت سليمان 7 و هدهد، كه در آيه 22
سوره نمل منعكس است، آن حضرت نه تنها از گزارش هدهد درباره اخبار سرزمين سبأ نهى
نفرمود، بلكه آن را به عنوان عذرى قابل قبول در توجيه غيبت هدهد پذيرفت.
3- در آيه 20 سوره قصص در بيان نمونهاى از گزارش
مجاز و مشروع آمده است:
مردى از دور دست شهر تلاش كرد و خود را به حضرت موسى
7 رسانيد و به آن حضرت گفت: «اى موسى! آمدهام تا اين خبر را به تو برسانم كه
اين عده از مردم مىخواهند عليه تو توطئه كنند و تو را بكشند. از شهر بيرون برو،
به راستى كه من براى تو از خير خواهانم».
[1]. ر. ك: تفسير نمونه، ج 8، ص 42؛ دائرة المعارف
اطلاعات و امنيت، ج 2، ص 43 و به بعد.