ب- روايات:

برخى روايات بر مسئوليت و لزوم مراقبت عمومى مسلمين از اوضاع و احوال پيرامون خويش دلالت دارد. در حديثى از پيامبر 6 مى‌خوانيم: «الا كلكم راع وكلكم مسؤول عن رعيته». [1]

بى شك مسئوليت ياد شده ايجاب مى‌نمايد مسلمانان با مشاهده تخلفاتى كه مربوط به‌عموم مسلمين و امنيت اجتماعى است، مسئولانه برخورد كنند و آن را به اطلاع مقامات برسانند.

ج- سيره:

بررسى سيره معصومين 7 نشان مى‌دهد كه ايشان نه تنها از بازگو شدن گزارشهاى عمومى و امنيتى در حضور خويش، نهى نمى‌فرمودند، بلكه افرادى را براى تهيه گزارش مأمور مى‌نمودند. در اينجا به نمونه‌هايى از آن اشاره مى‌گردد:

1- ام سلمه از همسران پيامبر 6، طى نامه‌اى به حضرت على 7، توطئه طلحه و زبير همراه با عايشه را به آن حضرت گزارش داد. [2]

2- ام الفضل همسر عباس بن عبدالمطلب در نامه‌اى به حضرت على 7 توطئه اهل‌جمل را به آن حضرت گزارش داد. [3]

3- از امام باقر 7 روايت شده است كه مردى به امام سجّاد گزارش داد كه همسر ايشان با خوارج هم عقيده است. آن حضرت نيز بعد از احراز صحّت گزارش، زن را طلاق داد. [4]

4- در جنگهاى مختلف، رسول اكرم 6 كسانى را جهت كسب اطلاعات از وضعيت دشمن گسيل مى‌داشت. آنان پس از انجام مأموريت، گزارش خود را به آن حضرت ارائه مى‌كردند. [5]

[1] . ميزان الحكمة، ج 5، حديث 8034

[2] . ر. ك: دائرة المعارف اطلاعات و امنيت، ج 2، ص 51

[3] . ر. ك: همان، ص 52

[4] . ر. ك: همان، ص 56

[5] . ر. ك: همان، ج 3، ص 116 و به بعد