1. استهزا و مسخره كردن‌

بدون ترديد بيان كردن گفتار يا كردار يا وصف يا خلقت كسى، بر وجهى كه سبب خنده ديگران شود از گناهان كبيره است و وعده عذاب بر آن داده شده است. [1]

خداوند از چنين عملى نكوهش كرده، به مؤمنان دستور مى‌دهد:

(يا ايُّهَا الَّذينَ امَنُوا لا يَسْخَرْ قَوْمٌ مِنْ قَوْمٍ ....) (حجرات: 11)

اى كسانى كه ايمان آورده‌ايد، نبايد قومى قوم ديگر را ريشخند كند.

2. ناسزاگويى‌

منظور ما از ناسزاگويى در اينجا نسبتهاى زشت دادن و كلمات ناروا گفتن به مؤمن است كه اين بحث در فقه تحت عنوان «قذف» و «سبّ» مى‌آيد؛ چنانچه اين نسبتهاى زشت مانند نسبت زنا و حرام‌زادگى و مانند اين امور باشد «قذف» ناميده مى‌شود و احكام ويژه آن در باب حدود تبيين شده است. نسبتهاى زشت ديگر مانند ربا خوار، شرابخوار، ملعون، خائن، الاغ، سگ، خوك، فاسق، فاجر و مانند اينها كه متضمن خوار كردن و سبك كردن مخاطب است، «سبّ» ناميده مى‌شود. [2]

سبّ نيز همچون قذف عملى حرام است، زيرا چنين عملى نسبت به مؤمنان و برادران دينى هم ظلم است و هم اذيت و هم اينكه موجب مى‌شود طرف مقابل تحقير گردد. [3]

در فقه آمده است كه: هر فحشى مانند اى فاسق، اى فاجر، اى شارب الخمر، و غير اينها كه موجب تحقير ديگران باشد، موجب تعزير مى‌شود. [4]

از رسول خدا 6 نقل شده كه فرمود:

[1] . ر. ك: توبه، آيۀ 79؛ مطففين، آيه 29، و المججة البيضاء، ج 5، ص 326

[2] . ر. ك: گناهان كبيره، ج 2، ص 295

[3] . ر. ك: كتاب المكاسب، ص 32

[4] . ر. ك: تحريرالوسيله، ج 2، ص 473، مساله 8