زشتى است كه علاوه بر بدى آن، موجب رسوايى در ملأ اعلى و محضر انبياى مرسلين و ملائكه مقرّبين مى‌شود. صورت ملكوتى آن همان است كه خداوند تبارك و تعالى در كتاب كريمش به آن اشاره مى‌فرمايد:

(وَ لا يَغْتَبْ بَعْضُكُمْ بَعْضاً ايُحِبُّ احَدُكُمْ انْ يَأْكُلَ لَحْمَ اخيه مَيْتاً فَكَرِهْتُمُوهُ) [1]

برخى از شما برخى ديگر را غيبت نكند؛ آيا يكى از شما دوست دارد كه گوشت برادر مرده خود را بخورد (قطعاً) شما چنين كارى را خوش نداريد!

همان‌گونه كه غيبت كردن، زشت و حرام است، گوش دادن به عيب‌جويى و تحقير و غيبت ديگران نيز چنين است. امام راحل در اين باره نيز مى‌نويسد:

چنانچه غيبت حرام است، گوش كردن به آن نيز، رفيق آن است در حرمت. بلكه از بعضى روايات، ظاهر شود كه مستمع، مثل مغتاب است در همه عيوب حتّى وجوب استحلال و كبيره بودن آن ... بلكه از روايات بسيارى ظاهر مى‌شود كه ردّ غيبت واجب است. [2]

چند استفتا

1- اگر شخصى قَدّش كوتاه است و از اين بابت ناراحتى نداشته باشد، اگر پشت سرش حرف بزنند و بگويند قَدّش كوتاه است، آيا غيبت محسوب مى‌شود؟

ج- نسبت به صفات ظاهره- كه همه از آن آگاهى دارند- اگر قصد هتك و تحقير نداشته باشد، اشكال ندارد. [3]

2- پشت سر امام جمعه‌ها صحبت كردن، به‌عنوان مثال: گفتن اين‌كه فلانى نمى‌تواند خوب جملات را به هم ربط دهد و يا فلانى خيلى قضيه را كش مى‌دهد. آيا غيبت محسوب مى‌شود؟ و در اين صورت، فردى كه اين جملات را گفته چه بايد بكند؟ و آيا پشت سر مسؤولين كشورى هم نمى‌توان صحبت كرد؟

ج- عيب‌جويى از مؤمنين جايز نيست و بايد توبه كند. [4]

[1] - حجرات (49)، آيۀ 12

[2] - چهل حديث، ص 315

[3] - استفتائات از محضر امام خمينى، ج 2، ص 619

[4] - همان، ص 618