الف- جنبه معنوى‌

جنبه معنوى انضباط در اثر ايمان و اعتقاد به خدا و مبانى دين مبين اسلام و انجام فرايض دينى و پايبند بودن به احكام و ارزش‌هاى اخلاق اسلامى، احساس مسؤوليّت معنوى در قبال نظام حكومت اسلامى، ميهن و ملّت ايثارگر ايران، قانون و وظايف محوّله، اعتقاد به منطقى و عادلانه بودن مقرّرات و اعتقاد به فرماندهان، رؤسا و مديران و همكاران در كاركنان به‌وجود مى‌آيد، به‌طورى كه اگر تمام نظارت‌ها برداشته شود، جنبه معنوى انضباط همچنان پا بر جا و برقرار مى‌ماند. جنبه معنوى انضباط، پايه و اساس تربيت نيروهاى مسلّح مكتبى، فداكار و وظيفه‌شناس را تشكيل مى‌دهد. [1]

ب- جنبه ظاهرى‌

جنبه ظاهرى انضباط با حفظ احترامات و آراستگى ظاهرى، دقّت در اجراى قوانين و مقرّرات و دستورات، تحقّق مى‌يابد. [2]

ايمان به خدا، پايبندى به دين، شرافت سربازى، تابعيت نظام جمهورى اسلامى و عضويت در تشكيلات نظامى، ايجاب مى‌كند كه «پاسدار» در حفظ و تقويت دو جنبه انضباط كوشا و جدّى باشد و زندگى شخصى و سازمانى خود را با نظم و انضباط ممزوج كند و همواره به ياد داشته باشد كه با نظم زندگى كردن، وظيفه دينى، ملّى، قانونى و نظامى اوست. فرمانده معظّم كلّ قوا در اين باره مى‌فرمايد:

انضباط اجتماعى به‌معناى نظم‌پذيرى در همه امور است- كه عبور نكردن از خط عابر پياده براى اتومبيل‌ها در خيابان از آن جمله است- امّا از همين جا ما بايد انضباط اجتماعى را شروع كنيم و در همه مسائلمان تا مسؤوليّت‌هاى بالا و برخورد با مسائل كشور به آن توجّه كنيم؛ كسانى كه مراجعات مردمى دارند، در برخورد با مردمى كه به آن‌ها مراجعه مى‌كنند و نيز كسانى كه كار را بر دوش گرفته‌اند نظم و انضباط در كار را بايد رعايت كنند. [3]

[1] - آيين نامۀ انضباتى نيروهاى مسلح، مادّۀ 8

[2] - همان، مادّۀ 9

[3] - روزنامۀ جمهورى اسلامى، 1373/1/6