باتوجه به آنچه در اخبار و روايات در باره شأن نزول اين آيه وارد شده، شكى نيست كه اكراه هم شامل احكام تكليفى مى‌شود و هم شامل احكام وضعى، زيرا در شأن نزول آيه آمده است كه كفّار عمّار ياسر را واداشتند كه به پيامبر 6 ناسزا بگويد و از توحيد اظهار برائت كند و معلوم است كه ناسزا گفتن به پيامبر 6، هم حكم تكليفى دارد كه حرمت است و هم حكم وضعى دارد كه كفر و نجاست بدن و غيره است. [1]

شأن نزول آيه‌

مرحوم طبرسى نقل مى‌كند كه عده‌اى از مسلمانان به دليل مسلمان بودن شكنجه مى‌شدند كه از جمله آنان ياسر و همسرش و فرزندش، عمار، بودند.

درنتيجه شكنجه، ياسر، پدر عمار و مادرش، سميه، شهيد شدند، اما عمار آنچه كفّار از او خواستند به زبان آورد. امين وحى خبر را براى پيامبر 6 آورد. عده‌اى كه در محضر پيامبر 6 بودند، گفتند: عمار كافر شد! پيامبر 6 فرمود: هرگز چنين نيست، سر تا پاى عمار را ايمان فرا گرفته و گوشت و خون عمار با ايمان آميخته شده است. در اين هنگام عمار ياسر از راه رسيد. پيامبر 6 در حالى كه قطرات اشك را از چشمان عمار پاك مى‌كرد، به او فرمود: اگر بازهم تو را شكنجه كردند تا اين كلمات را بگويى باز هم اين كلمات را بگو. در اين هنگام آيه مورد بحث نازل شد. [2]

اهانت به مقدسات‌

در اين زمينه به دو مسأله زير توجه كنيد:

هر كس ناسزا و توهين به پيامبر 6 را بشنود، در صورتى كه براى‌

[1] . كتاب البيع، ج 2، ص 58-59

[2] . مجمع البيان، طبرسى، ج 6، ص 387، اسلاميه