ج- آنچه از قبيل خون و يا نواميس ديگران باشد، زيرا دستور شارع، احتياط شديد در مورد آنهاست. بنابراين اگر امر دائر باشد بين حفظ جان مؤمن و يا حفظ اموال او، حفظ جان مقدم داشته مى‌شود. [1]

د- آنچه موجب اصلاح شود، مقدم است بر آنچه موجب تفرقه و اختلاف شود، مانند راستى كه موجب تفرقه شود و دروغى كه موجب اصلاح گردد و دروغ مصلحت آميز بهتر از راست فتنه انگيز است. [2]

در باب تزاحم لازم نيست اهميت يكى از دو حكم را به صورت قطعى احراز كنيم، بلكه احتمال اهميت يكى از دو حكم براى مقدم داشتن آن كافى است.

تزاحم دو حكم در نماز

اگر دربين نماز بفهمد كه مسجد نجس است، چنانچه وقت تنگ باشد، بايد نماز را تمام كند و اگر وقت وسعت دارد و تطهير مسجد نماز را به هم نمى‌زند، بايد در بين نماز مسجد را تطهير كند و بعد بقيّه نماز را بخواند و اگر نماز را به هم مى‌زند، بايد نماز را بشكند و مسجد را تطهير نمايد و بعد نماز را بخواند. [3]

كسى كه بايد نماز را بشكند، اگر نماز را تمام كند، معصيت كرده، ولى نماز او صحيح است؛ اگرچه احتياط مستحب آن است كه دوباره بخواند. [4]

[1] . همان

[2] . اصول الفقه، مظفر، ج 2، ص 219

[3] . توضيح المسائل، مسأله 1162

[4] . همان، مسأله 1163