هزار درهم مسكوك. مهلت پرداخت ديه قتل عمد يك سال است.

مقدار ديه قتل شبه عمد: مقدار ديه شبه عمد همان مواردى است كه در قتل عمدى بيان شد. البته در صورتى كه شتر را براى پرداخت ديه انتخاب كند در سن و سال شتر تخفيف داده شده است؛ مهلت پرداخت اين ديه دو سال است.

مقدار ديه قتل خطايى: مقدار ديه، همان مواردى است كه در قتل عمدى بيان شد؛ لكن اگر شتر را براى پرداخت ديه انتخاب كند از لحاظ سن و سال شتر تخفيف داده شده است. [1]

موارد ياد شده مربوط به كشتن مرد مسلمان است و ديه كشتن زن مسلمان نصف آن‌ها خواهد بود.

ديه قتل مرد ذمّى يعنى يهودى، مسيحى و زرتشتى كه در پناه اسلام زندگى مى‌كنند، هشتصد درهم و ديه قتل زنانشان نصف آن است. كافران غير ذمى نيز ديه ندارند.

اگر كسى در ماه‌هاى حرام- رجب، ذى‌قعده، ذى‌حجه و محرم- و يا در حرم مكه، مرتكب قتل شود، گذشته از ديه، 13 مقدار ديه نيز بر آن افزوده مى‌شود. [2]

ديه قطع اعضاى مرده: اگر يكى از اعضاى مرده مسلمان بريده شود، جانى بايد ديه آن را بپردازد [3] تا در امور خيريّه مصرف شود.

كالبدشكافى مرده مسلمان جايز نيست و اگر كسى چنين كند بايد ديه‌اش را بپردازد مگر براى آموزش پزشكى و عدم امكان استفاده از مرده غير مسلمان در صورتى كه زندگى مسلمانى، بر كالبدشكافى مرده مسلمان بستگى داشته باشد. امّا در صورتى كه كالبدشكافى فقط براى آموزش باشد، پرداخت ديه قطع عضو مرده مسلمان، واجب است.

پزشك معالج ضامن و مسؤول ضايعه‌اى است كه بر بيمار وارد مى‌كند، مگر قبل از معالجه، خود مريض يا ولىّ او- در صورتى كه معالجه به مرگ مريض منتهى شود- از پزشك رفع مسؤوليت كرده و ذمه‌اش را نسبت به ضايعات احتمالى برى كنند. [4]

[1] - ر. ك. تحرير الوسيله، ج 2، ص 501، مسألۀ 13

[2] - همان، ص 504، مسأله 30

[3] - براى آشنايى با مقدار ديۀ ميت مسلمان آزاد: ر. ك. تحرير الوسيله، ج 2، ص 539، مسألۀ 11

[4] - ر. ك. تحرير الوسيله، ج 2، ص 497-504