اين ارتباط با اهل كتاب و تأثير پذيرى از آنان، حتى در درون خانه نيز موجبات آزار و اذيت پيامبر صلى الله عليه و آله و سلم را فراهم مى‌آورد؛ چنان كه نقل شده است: روزى حفصه، همسر پيامبر صلى الله عليه و آله و سلم، نوشته‌اى از داستان يوسف را كه بر استخوانى نوشته شده بود نزد آن حضرت آورد و آغاز به خواندن آن كرد رسول خدا صلى الله عليه و آله و سلم فرمود: «به آن كه جانم در دست اوست سوگند، در حالى كه من در ميان شما هستم، اگر يوسف هم بيايد و شما از او پيروى كنيد، گمراه شده‌ايد!» [1]

برخى از صحابه نيز به اين دليل بر حفظ ارتباط نزديك و محكم با يهود و نصارى پاى مى‌فشردند كه اگر روزى مسلمانان به سختى شكست بخورند، يا نشانى از ناتوانى و افول قدرت و زوال اقتدارشان ديده شود، از آن استفاده كنند. سدّى گويد: هنگامى كه رسول خدا صلى الله عليه و آله و سلم در جنگ احد زخمى شد، عثمان گفت: من بايد به شام بروم و از دوست يهوديم در آن جا امان بگيرم، زيرا بيم آن دارم كه روزگار به نفع يهود ورق بخورد.

طلحة بن عبيدالله نيز گفت: من بايد به شام بروم و از دوست نصرانى خود در آن جا امان بگيرم زيرا بيم آن دارم كه روزگار به نفع مسيحيان ورق بخورد. سدى گويد: يكى از آن دو قصد داشت كه يهودى شود و ديگرى مسيحى. [2]

مراتب طمع منافقان از ورود به اسلام، در موارد زير قابل تصوير است:

1- رسيدن به رهبرى و حكومت و سلطه بر جامعه، به منظور اشباع غريزه سلطه‌جويى. علامه طباطبائى در اين باره مى‌گويد: در ميان جوامع مردان بسيارى ديده مى‌شوند كه به دنبال هر دعوتگرى راه مى‌افتند و بر گرد هر فريادى تجمع مى‌كنند. بدون‌

[1] - المصنف، عبدالرزاق، ج 6، ص 113- 114، شماره 10165.

[2] - نهج الحق و كشف الصدق، ص 305- 306. ابن كثير نيز در تفسير خويش (ج 2، ص 68) مطلب را اين گونه نقل كرده است: «سدّى يادآور شده است كه اين آيه درباره دو مردى نازل شده است كه يكى از آنها پس از جنگ احد به دوستش گفت: اما من نزد اين يهودى مى‌روم و به او پناهنده مى‌شوم و به كيش او درمى‌آيم، باشد كه در دوران سختى بر حالم سودمند باشد و ديگرى گفت: من نزد فلان نصرانى در شام مى‌روم و به او پناهنده مى‌شوم و به كيش او درمى‌آيم ...» خازن در تفسير «لباب التأويل فى معانى التنزيل» خويش مطلب را چنين نقل كرده است: «سدّى گويد: چون جنگ احد روى داد ... مردى از مسلمانان گفت: من به فلان يهودى مى‌پيوندم ... و ديگرى گفت: من به فلان نصرانى از اهل شام مى‌پيوندم.» بغوى نيز در تفسير خويش به نام «معالم التنزيل» كه در حاشيه تفسير خازن به چاپ رسيده است، اين مطلب را نقل كرده است.