رویدادهای تاریخ اسلام از 611 ـ 620ق

611 ق / 1214 ـ 1215م1

رویدادها

دولت ایوبیان یمن: ملک سلیمان بن سعدالدین شاهنشاه (ثانی) ابن ملک مظفر تقی الدین عمر شاهنشاه اول ابن نجم الدین ایوب، جانشین ملک ناصر ایوب بن طغتکین بن نجم الدین ایوب شد.

دانشگاه ها: تأسیس دانشگاه آکسفورد.

درگذشتگان

ایوب بن طغتکین؛

هروی سائح؛

عبدالسلام گیلانی.

ایّوب بن طغتکین

ایوب بن طغتکین بن نجم الدین ایوب پادشاه یمن. پس از کشته شدن برادرش، اسماعیل در سال 598ق آن را در اختیار گرفت، حکومتش سامان یافت تا اینکه مسموم شد و درگذشت. 2

هروی سائح

ابوالحسن، علی بن ابوبکربن علی هروی. در موصل به دنیا آمد و اصل او از هرات بود و بدان منسوب است. مورخ و جهانگرد بود. همه جا را گشت؛ از شهر حلب آغاز کرد و تقریبا زمین را دور زد هیچ خشکی و دریایی و هیچ دشت و کوهی نبود که امکان رفتن داشت، مگر اینکه او بدانجا رفت و آن را از نزدیک دید و به هر جا می رسید با خط خود بر دیوارش [یاد بود] می نوشت. گردش های او به تأسی از عده ای جهانگرد و جغرافیدان گردش علمی نبود، بلکه برای زیارت مقابر اولیا و مکان های مقدسی بود که شنیده بود. سفرهای او می نماید که نمونه ای از ریاضت روحی باشد که بعدها بر افراد و جوامع بسیاری حاکم شد. وی در این گشت و گذارها چهره یک صوفی گدا به خود گرفت و از این راه توانست مایحتاج سفر خود را به دست آورد و از آشنایی با سحر (تردستی) و انواع کارهای خارق العاده سود می برد و با همین تردستی بود که نزد ملک ظاهرابن سلطان صلاح الدین ایوبی حاکم حلب، تقرب یافت و پیش او ماند. پادشاه بسیار به او توجه می کرد و در حومه حلب برایش مدرسه ای ساخت که در آن مدفون است. از تألیفات اوست: کتاب الاشارات فی معرفه الزیارات، الخطب الهرویه، التذکره الهرویة فی الخیل الحربیه و جز اینها. 3

عبدالسلام گیلانی

ابومنصور، عبدالسلام بن عبدالوهاب بن عبدالقادر گیلانی محدث و فقیه بود. از جدش حدیث شنید و نزد او فقه مذهب حنبلی آموخت. ادیبی خوش طبع بود و با منطق و ستاره شناسی و دیگر علوم اوایل آشنا بود و به داشتن عقیده آنان منتسب و متهم شد. در روزگار وزیر عبیداللّه بن یونس (متوفای 593ق) دچار محنت و بلا شد. به منزلش حمله کردند و از آن، کتاب های فلاسفه و رسایل اخوان صفا و کتاب های سحر و ستاره پرستی بیرون آوردند. ابن یونس علما، فقها، قضات و بزرگان را دعوت کرد و دستور داد کتاب ها را آتش بزنند. ابوبکر ابن مارستانیه (متوفای 599ق) برخاست و یک یک نام کتاب ها را می خواند و می گفت: لعنت بفرستید بر کسی که این کتاب را نوشته و کسی که بدان عقیده دارد ـ و عبدالسلام هم حضور داشت ـ و مردم با فریاد، لعنت می فرستادند. سپس قاضی حکم به فاسق بودن عبدالسلام کرد و مدتی به زندان انداخته شد تا اینکه با وساطت پدرش آزاد شد. چون آزاد شد، از او خواستند با خط خود [به توحید] شهادت دهد، اسلام را حق و عقیده خود را باطل بداند. 4

پی نوشت ها:

[1] دوشنبه اول محرم 611ق / 12 می سال 1214م؛ پنج شنبه 28 شعبان 611ق / اول ژانویه 1215م.

[2] الاعلام، ج1، ص382.

[3] وفیات الاعیان، ج3، ص346؛ تاریخ الادب الجغرافی، ج1، ص210؛ اعلام الجغرافیین العرب، ص482؛ شذرات الذهب، ج5، ص49؛ اعلام النبلاء، ج4، ص333؛ زیدان، تاریخ آداب اللغه العربیه، ج3، ص95؛ الاعلام، ج5، ص73.

[4] شذرات الذهب، ج5، ص46؛ البدایة و النهایه، ج13، ص68؛ ابن العبری، ص414؛ تاریخ ابن اثیر، ج12، ص305.

612 ق / 1215 ـ 1216م1

رویدادها

دولت ایوبیان یمن: ملک عادل، ملک مسعود صلاح الدین یوسف ابوالمظفر را که پسر پسرش الکامل بود، به [ولایت] یمن فرستاد؛ ولی ملک سلیمان شاه بن سعدالدین شاهنشاه (ثانی) حکومت را از چنگ او درآورد و او را دستگیر کرد و به مصر فرستاد.

خوارزمشاه و خلافت عباسیان: علاءالدین محمد خوارزمشاه بن تکش به تشیع گروید و خلع خلیفه عباسی ناصرلدین اللّه را اعلام داشت و روانه فتح بغداد شد؛ ولی توفانِ برف مانع حرکت او شد.

درگذشتگان

ابن حوط اللّه انصاری؛