المعانی فی شرح الموطّأ، 1 الاستیفاء، الایماء فی الفقه، الحدود، مختصر المختصر فی مسائل المدّونه، اختلاف الموطآت، التسدید الی معرفة طرق التوحید، الاشارة فی اصول الفقه، احکام الفصول فی احکم الاصول، سنن الصالحین و سنن العائدین، سبل المهتدین، التفسیر القرآن، تفسیر سنن المنهاج و ترتیب طرق الحجّاج، المقتبس فی علم مالک بن انس، المهذّب فی اختصار المدونه، شرح المدّونه، تهذیب الزاهر لابن الانباری، الناسخ و المنسوخ، الانصار لاعراض الائمة الاخیار، 2 سنن فی الرقائق و الزهد، مسح الرأس، غسل الرجلین، مسألة اختلاف الزوجین فی الصدّاق، رسالة المسماة بتحقیق المذهب، النصیحة لولدیه. 3

پی نوشت ها

[1] ـ سیر اعلام النبلاء 18 / 535. 2 ـ ترتیب المدارک 4 / 802. 3 ـ طبقات المفسرین (داوودی) 1 / 208.

دیگر منابع: الصله 1 / 200 و 201؛ بغیة الملتمس 302 و 303؛ الانساب 1 / 246؛ معجم الادباء 11 / 246؛ وفیات الاعیان 2 / 408؛ اللباب فی تهذیب الانساب 1 / 103؛ البدایة و النهایه 12 / 150؛ دول الاسلام 242؛ العبر 2 / 332؛ تذکرة الحفّاظ 3 / 1178؛ مرآة الجنان 3 / 83؛ الوافی بالوفیات 15 / 372؛ الدیباج المذهب 197؛ النجوم الزاهره 5 / 114؛ طبقات الحفّاظ 439 و 440؛ طبقات المفسرین (سیوطی) 41؛ معجم المفسرین 1 / 215؛ نفح الطیب 2 / 67؛ شذرات الذهب 3 / 344؛ الاشارة الی وفیات الاعیان 240؛ کشف الظنون 19، 20 و 419؛ ایضاح المکنون 1 / 48 و 74؛ هدیة العارفین 1 / 397؛ الاعلام 3 / 125.

سیدمهدی حسینی عربی

سلیمان ـ بطلیوسی

سلیمان ـ بطلیوسی (م 404ه)

ابوایوب سلیمان بن محمدبن بطال بطلیوسی مشهور به ابن بطّال و عین جودی.

وی در بطلیوس (شهری بزرگ در اندلس) دیده به جهان گشود. او از فقیهان مالکی مذهب و جزو طبقه سوم از اصحاب مالک در شاخ افریقا بود. تحصیلاتش را در قرطبه به پایان رسانید. ابوعمرابن عبداللّه لبّر از جمله شاگردان او بود؛ همچنین حکم بن محمد أیسری و ابن زمینه بَستی از او روایت کرده اند. ابوایوب پس از سپری نمودن دوران تحصیلات به بیره (شهرکی در اندلس) رفت و همانجا اقامت گزید. او به وسیله کتاب المقنع که در اصول احکام تألیف کرد، به شهرت رسید. برخی وی را ادیب، شاعر و از اهل علم توصیف کرده اند. او در اشعارش از عبارت « یاعین جودی » بسیار
استفاده کرده، به همین دلیل به عین جودی ملقب گردیده است. وی در اواخر عمر به زهد و پرهیزکاری روی آورد. دیگر آثار برجای مانده از وی الدلیل الی طاعة الجلیل و ادب الهموم می باشد. مرگ وی را سال های 400، 402 و 404 نوشته اند. 1

پی نوشت ها

1ـ کتاب الصله 1 / 197؛ ترتیب المدارک 2 / 748؛ الدیباج المذهب 195 ـ 197.

دیگر منابع: نفح الطیب 3 / 292 و 450؛ جزوة المقتبس 206؛ بغیة الملتمس 297؛ الاعلام 3 / 132؛ ایضاح المکنون 1 / 478؛ معجم المؤلفین 4 / 273.

محمدجعفر مرادی

سلیمان ـ صهرشتی

سلیمان ـ صهرشتی (قرن پنجم هجری)

ابوالحسن (ابوالحسین) سلیمان (سلمان) بن حسن بن سلیمان (سلمان) مشهور به نظام الدین صهرشتی.

دانشمند سرشناس، فقیه برجسته، محدث موثق و مورد اعتماد و از بزرگان شیعه امامیه در سده پنجم هجری است که از شاگردان مشهور سید مرتضی (م436ه) و شیخ طوسی (م460ه) به شمار می آید. 1 وی علاوه بر این دو استاد بزرگ، از مشاهیری چون ابوالحسین احمدبن علی نجاشی (م450ه)، ابویعلی محمدبن حسن بن حمزه جعفری (م463ه) و ابوالفرج مظفربن علی حمدانی قزوینی بهره برده و روایت کرده است. 2 از شاگردان صهرشتی تنها حسن بن حسین بن بابویه ملقب به حسکارازی را می شناسیم که راوی بعضی از آثار و نوشته های او می باشد. 3 کتاب های نظام الدین عبارت اند از: النفیس در فقه، التنبیه (تنبیه الفقیه)، النوادر، المتعه، 4 اصباح الشیعة بمصباح الشریعه که در ضمن سلسلة الینابیع الفقهیه چاپ شده، التبیان فی عمل شهر رمضان، شرح مالایسع المکلف جهله، عمدة الولی النصیر فی نقض کلام صاحب التفسیر در نقض قاضی ابویوسف قزوینی، قبس المصباح فی تلخیص المصباح تلخیص مصباح المتهجد شیخ طوسی، نهج المسالک فی (الی) معرفة المناسک، و البدایه5 که ابن طاووس آن را داشته است. 6 صهرشتی دیدگاه های فقهی منحصربه فردی دارد که بعضی آنها را به عنوان یک اثر مستقل برای وی یاد کرده اند. 7 شرح النهایه شیخ طوسی نیز اثر دیگر اوست. 8 تاریخ وفات نظام الدین در دست نیست، ولی با توجه به درگذشت استادانش به نظر می آید در نیمه دوم قرن پنجم درگذشته باشد.