می کرد. از استادان صاحب نام بغداد همچون ابوبکر احمدبن علی خطیب بغدادی، 1 ابوعلی بن شاذان حدیث آموخت و در عصر خود فاضل، ادیب، شاعر، مورد اعتماد، محدث و مدرس به شمار می آمد. 2 وی پس از مدتی سکونت در سمرقند به شهرهای اصفهان، 3 نیشابور، 4 سرخس5 و بغداد6 سفر کرد و به تدریس و املای حدیث پرداخت7 و سپس به سمرقند بازگشت و تا پایان عمر در آنجا ساکن بود. 8 او به نمایندگی از سوی حاکم ماوراءالنهر خاقان خضربن ابراهیم، به بغداد نزد القائم بامرا حاکم عباسی9 و نیشابور10 سفر کرد. ابونصر زهیربن علی خِدامی، 11 استادش ابوبکر احمدبن علی خطیب بغدادی و دیگران از وی روایت کرده اند. وی مردی ثروتمند و صاحب چهل روستا در اطراف کش در ماوراءالنهر بود12 و در هر روستا نماینده ای داشت، 13 بدین سبب مورد حسد قاضی سمرقند قرار گرفت و بر اثر بدگویی قاضی نزد حاکم ماوراءالنهر دستگیر و زندانی گردید و اموالش نیز مصادره شد. 14 او مردی سخاوتمند و بخشنده بود و اموال خود را به فقرا می بخشید و در امور خیر صرف می کرد. 15 کتاب فرحة العالِم از وی می باشد16 ابوالمعالی سال 480ه بر اثر گرسنگی در زندان سمرقند از دنیا رفت و در همانجا به خاک سپرده شد. 17

پی نوشت ها

[1] ـ المنتظم 16 / 273. 2 ـ المنتخب من السیاق 62. 3 ـ المنتظم 16 / 273. 4 ـ المنتخب من السیاق 62. 5 ـ التحبیر فی معجم الکبیر 1 / 292. 6 ـ العبر 2 / 342. 7 ـ المنتظم 16 / 273. 8 ـ المنتخب من السیاق 62. 9 ـ تذکرة الحفّاظ 4 / 1209 ـ 1212. 10 ـ المنتخب من السیاق 62. 1
[1] ـ التجییر فی معجم الکبیر 1 / 292. 12 ـ المنتظم 16 / 273. 13 ـ تذکرة الحفّاظ 4 / 1209 و 1212. 14 ـ المنتخب من السیاق 62. 15ـ المنتظم 16 / 273. 16ـ تاریخ الاسلام 32 / 311. 17 ـ المنتظم 16 / 273.

دیگر منابع: التحبیر 2 / 212؛ سیر اعلام النبلاء 18 / 520 و 524؛ تاریخ الاسلام 32 / 311 و 314؛ مرآة الجنان 3 / 101؛ البدایة و النهایه 12 / 133، 134؛ شذرات الذهب 3 / 365؛ الذریعه 16 / 160؛ طبقات اعلام الشیعه 2 / 184؛ ایضاح المکنون 2 / 186؛ هدیة العارفین 2 / 75؛ معجم المؤلفین 11 / 218.

سیدمحمد علوی

محمد ـ حصیری

محمد ـ حصیری (500ه)

ابوبکر محمدبن ابراهیم بن انوش حصیری بخاری.

وی از فقهای حنفی می باشد که به شنیدن حدیث از اهل فن توجه بسیاری داشته است. از استادان او ابوبکرمحمدبن احمدبن ابی سهل