بصره بوده یا کسی کتاب های او را به بصره برده و ابن سوار آنها را در کتابخانه دیده است.

پی نوشت ها

[1] ـ الفهرست 154. 2 ـ الفهرست 154. 3 ـ الانساب 1 / 358 ـ 360؛ الاکمال 1 / 433 و 434. 4 ـ الانساب 1 / 348. 5 ـ هدیة العارفین 2 / 47. 6 ـ تاریخ مدینه دمشق 58 / 378.

دیگر منابع: لغتنامه دهخدا 1 / 646.

محمد غفوری

ابوالقاسم بن ابی علاء

ابوالقاسم بن ابی علاء (پیش از 377ه )

وی شاعر و نویسنده بوده که پنجاه ورقه شعر از او بر جای مانده بود. 1 بیش از این اطلاعی از او به دست نیامد؛ اما حیات او پیش از 377ه ( سال اتمام فهرست الندیم ) بوده است.

پی نوشت ها

[1] ـ الفهرست ابن ندیم 194.

دیگر منابع: لغتنامه دهخدا 1 / 641.

محمود هیئتی

ابوبکر ـ عرزمی

ابوبکر ـ عرزمی (پیش از 377ه )

ابوبکر عرزمی ( عروضی ).

از نام و نسب و زندگی وی آگاهی نداریم. وی به عرزم محله ای در کوفه یا شاخه ای از طایفه فزاره یا نهد منسوب است. 1 منابع از فردی با عنوان ابوعبدالرحمان محمد بن عبیداللّه بن ابی سلیمان عرزمی ( م155 ) یاد کرده اند2 که کنیه اش با مدخل مورد نظر در این نوشته سازگار نیست. تنها آگاهی ما گفته الندیم است که در یک جا فردی با عنوان عرزمی را دارای اشعار نادر آورده و در جای دیگر از ابوبکر عرزمی یاد کرده و پنجاه ورقه شعر برای او بر شمرده است. 3 در اینکه این دو شخص هم یکی باشند تردید وجود دارد.

پی نوشت ها

[1] ـ معجم البلدان 4 / 100. 2 ـ همان و تهذیب التهذیب 9 / 180. 3 ـ الفهرست 188 و 378.

دیگر منابع: لغننامه ( دهخدا ) 1 / 334.

محمد غفوری

ابوراسب ـ بجلی

ابوراسب ـ بجلی (پیش از 377ه )

وی شاعر و دارای پنجاه ورقه شعر بود. 1 به جزو همین یادکرد الندیم، هیچ مطلب دیگری از وی به دست نیامد.

پی نوشت ها

[1] ـ الفهرست ( الندیم ) 188؛ لغتنامه دهخدا 1 / 400.

محمد غفوری

ابوزکریا ـ رازی

ابوزکریا ـ رازی (پیش از 377ه )

الندیم وی را مؤلف کتاب الشراب و در شمار نویسندگانی آورده که آگاهی چندانی درباره آنان ندارد. 1 با اینکه کسانی چون یحیی بن معاذ، 2 یحیی بن ضریس3 و یحیی بن معلی بن منصور، 4 کنیه و لقب ابوزکریا رازی دارند برای هیچ کدام اثری با این عنوان نیامده است؛ بنابراین با اعتماد به گفته الندیم، ابوزکریا را همین اندازه می شناسیم که پیش از الندیم ( م380 ) می زیسته است.

پی نوشت ها

[1] ـ الفهرست 197. 2 ـ تاریخ بغداد 14 / 212. 3 ـ سیر اعلام النبلاء 9 / 499. 4 ـ تاریخ بغداد 14 / 215.

محمد غفوری

ابوسعید ـ حضری

ابوسعید ـ حضری (پیش از 377ه )

ابوسعید حضری صوفی.

نام او جز در فهرست الندیم یافت نشد. وی می گوید ابوسعید حضری صوفی از عالمان معتزله بود که دچار خلط عقاید و بدعت شد. کتاب های التوحید، الاستطاعه، المخلوق در ردّ جبری مسلکان، الایمان و فضائل علی علیه السلام آثار اوست. 1 نظر به اتمام الفهرست در سال 377ه، نویسندگانی که در این کتاب از آنان یاد شده است از مؤلفان چهار قرن نخست هجری به شمار می رود.

پی نوشت ها

[1] ـ الفهرست 215.

ابراهیم اسفندیارللّه

ابوسفیان

ابوسفیان (پیش از 377ه )

ابن ندیم ذیل عنوان کتاب هایی که در آداب1 نوشته شده و از مؤلفان آنها اطلاع تفصیلی در دست نیست، به کتاب المعرکة و التاریخ لابی سفیان اشاره می کند و اطلاعات دیگری درباره کتاب و مؤلف نمی دهد. 2 این احتمال بعید نیست که مراد ندیم، کتاب المعرفة و التاریخ از یعقوب بن سفیان فسوی باشد.