كتاب- ح‌

حبب‌

: الحَبّ‌ و الحَبَّة- يعنى دانه‌هاى گندم و جو و غلات ديگر (كه مطعومات و غذاها هستند).

الحِبّ‌ و الحِبَّة- با كسره حرف (ح) دانه گلها و رياحين- خداى تعالى گويد: كَمَثَلِ حَبَّةٍ أَنْبَتَتْ سَبْعَ سَنابِلَ فِي كُلِّ سُنْبُلَةٍ مِائَةُ حَبَّةٍ- 261/ بقره) و وَ لا حَبَّةٍ فِي ظُلُماتِ الْأَرْضِ‌- 19/ انعام) و إِنَّ اللَّهَ فالِقُ الْحَبِّ وَ النَّوى‌- 95/ انعام) و فَأَنْبَتْنا بِهِ جَنَّاتٍ وَ حَبَّ الْحَصِيدِ- 9/ ق) يعنى گندم هر چيزى كه مانند گندم درو مى‌شود.

در حديث‌

«كما تنبت الحبّة فى حميل السّيل»[1].

الحِبّ‌- يعنى محبوب و بشدّت دوست داشتنى.

حَبَب‌- رديف ريز دندانها كه تشبيهى از دانه‌هاى ريز غلّات و سبزيها است.

حَبَاب‌- حبابهاى روى آب در موقع ريزش بارانهاى درشت كه بهمان دانه‌هاى غلّات تشبيه شده است.

حَبَّة القلب‌[2]- يعنى (1- نتيجه و ثمره دل و خاطر 2- مركز و سويداى دل 3- تكّه‌اى از خون سياه در وسط قلب 4- جايگاه محبّت و دوستى يا مركز

[1] حديث فوق تشبيهى از حالت دوزخيان است كه در شعله‌هاى عذاب چون گياهان زودرو ظاهر مى‌شوند، تمام حديث چنين است( فينبتون كما تنبت الحبّة فى حميل السّيل) يعنى: همانطور كه دانه‌هاى گياهان در زمينهاى سيلابى پى در پى مى‌رويند و خشك مى‌شوند، دوزخيان نيز چنانند.

حبه- يعنى: دانه‌هاى بسيار ريز گياهان صحرائى- حميل زمينهاى سيل‌گير و سيلگاه.

[2] تعبير و معنى اوّل و سوّم در عبارت فوق از راغب و ابن سيده است تعبير و معنى دوّم و چهارم از ازهرى و ابن منظور كه بهر حال تشبيهى از دوزخيان بدانه گياه است كه همواره در رشد و زايش و فرسايش و رويش است.