اشاره به بيعت با پيامبر 6 و حمايت خداوند در جنگ بدر است). و بر اين اساس آيه (إِنِّي أَخافُ عَلَيْكُمْ عَذابَ يَوْمٍ مُحِيطٍ- 84/ هود).

يعنى: (از روزى كه عذاب بر شما محيط خواهد بود بيم دارم).

حيف‌

: الحَيْف‌ يعنى انحراف در حكم و امر، و تمايل به يكى از دو سوى، خداى تعالى گويد: (أَمْ يَخافُونَ أَنْ‌ يَحِيفَ‌ اللَّهُ عَلَيْهِمْ وَ رَسُولُهُ بَلْ أُولئِكَ هُمُ الظَّالِمُونَ‌- 50/ نور). يعنى: مى‌ترسند كه خداوند در حكمش جور و ستم كند، عبارت:

تَحَيَّفْتُ‌ الشّي‌ء- يعنى از اطرافش او را گرفتم.

حيق‌

: خداى تعالى گويد: (وَ حاقَ‌ بِهِمْ ما كانُوا بِهِ يَسْتَهْزِؤُنَ‌- 8/ هود).

يعنى: (آنچه را كه استهزاء مى‌كردند بايشان رسيد و آنها را در ميان گرفت).

و آيه (وَ لا يَحِيقُ‌ الْمَكْرُ السَّيِّئُ إِلَّا بِأَهْلِهِ‌- 43/ فاطر) يعنى: حيله‌گرى و خدعه كارى نمى‌رسد و نازل نمى‌شود مگر به اهلش.

گفته شده اصل- حاق- حقّ است و مقلوب شده مانند- زلّ و زال، و آيه (فَأَزَلَّهُمَا الشَّيْطانُ‌- 36/ بقره) كه- أزالهما- هم خوانده شده و همينطور- ذمّه و ذامه- كه بر همان وزن است يعنى سرزنش كرد.

حول‌

: اصل‌ حَوْل‌- دگرگونى چيزى و جدا شدن از غير اوست و به اعتبار تغيير و دگرگونى، در معنى اين واژه مى‌گويند:

حَالَ‌ الشّي‌ء، يَحُولُ‌، حُئُولًا- آن چيز دگرگون شد.

اسْتَحَالَ‌- آماده تغيير شد و باعتبار معنى دوّم يعنى انفصال و جدا شدن، گفته‌اند:

حَالَ‌ بينى و بينك كذا- آنچنان ميان من و تو جدائى افتاد.

خداى تعالى گويد: (وَ اعْلَمُوا أَنَّ اللَّهَ‌ يَحُولُ‌ بَيْنَ الْمَرْءِ وَ قَلْبِهِ‌- 24/ انفال) اشاره بآن چيزى است كه در وصف خداى تعالى گفته شده كه، يقلّب القلوب- به اين معنى كه خداوند در دل انسان چيزى القاء مى‌كند و مى‌رساند كه او را از مرادش بسوى چيزى كه حكمت اقتضاء دارد معطوف مى‌كند[1] و در اين باره گفته‌اند:

[1] بجاست كه براى تمام تفسير جالب و واقعى راغب ; از آيه فوق اشاره‌اى بكلام گهربار. على 7 بشود كه( عرفت اللّه سبحانه بفسخ العزائم و حل العقود و نقض الهمم- 250: ح- خداى سبحان را با شكستن عزيمت‌ها و قصدها و گشودن گرهها و شكستن آرزوها شناختم.

چنانكه در تاريخ بودند فرعونها و جبّارانى كه شب هنگام در حال مستى و غرور تصميمات شديد و سختى گرفته‌اند و پگاهان طوفان حوادث آنها را و تصميماتشان را دستخوش دگرگونى عبرت انگيزى نموده است چنانكه عمر و ليث صفّارى پس از اينكه ديد در اسارت، سگى سطل غذايش را برداشت خنديد و گفت: دى وسايل طبعم را دهها شتر حمل مى‌كرد و امروز سگى آنرا بر مى‌دارد.