responsiveMenu
فرمت PDF شناسنامه فهرست
   ««صفحه‌اول    «صفحه‌قبلی
   جلد :
صفحه‌بعدی»    صفحه‌آخر»»   
   ««اول    «قبلی
   جلد :
بعدی»    آخر»»   
نام کتاب : ترجمه و تحقیق مفردات الفاظ قرآن نویسنده : راغب اصفهانى، حسين بن محمد    جلد : 1  صفحه : 563

و پوشاندم، يا احاطه- در معنى حفظ كردن است مثل آيه (إِنَّهُ بِكُلِّ شَيْ‌ءٍ مُحِيطٌ- 54/ فصّلت) يعنى حافظ و نگهدارنده از جمع جهات.

و نيز- إِحَاطَة- در منع و ممانعت هم بكار مى‌رود مثل آيه (إِلَّا أَنْ‌ يُحاطَ بِكُمْ‌- 66/ يوسف) يعنى مگر اينكه شما را مانع شوند.

و آيه (أَحاطَتْ‌ بِهِ خَطِيئَتُهُ‌- 81/ بقره) پس اين معنى رساترين معنى در استعاره اين واژه است زيرا انسان اگر گناهى مرتكب شد و به آن ادامه داد او را بگناهى بزرگتر از گناه قبل است مى‌كشاند و پيوسته گناهانى بزرگتر انجام مى‌دهد تا بر دلش مهر زده شود و پس از آن امكان رهائى و خروج از فرو رفتن بيشتر در گناه برايش فراهم نمى‌شود.

احْتِيَاط- بكار بردن چيزى است كه حفظ و نگهدارى در آن هست.

دوّم- إِحَاطَة در علم و دانش، مثل آيات (أَحاطَ بِكُلِّ شَيْ‌ءٍ عِلْماً- 12/ طلاق).

و (إِنَّ اللَّهَ بِما يَعْمَلُونَ‌ مُحِيطٌ- 120/ آل عمران) و (إِنَّ رَبِّي بِما تَعْمَلُونَ مُحِيطٌ- 29/ هود).

احاطه علمى به چيزى در اين است كه تو وجود و جسم و كيفيّت و غرض و مقصود آن چيز و ايجاد آنچه را كه با اوست و از اوست بشناسى و بدانى، و اينچنين علم و دانشى نيست مگر براى خداى تعالى:

خداى عزّ و جلّ گويد: (بَلْ كَذَّبُوا بِما لَمْ‌ يُحِيطُوا بِعِلْمِهِ‌- 39/ يونس) (بلكه چيزى را كه با آن احاطه علمى ندارند تكذيب كردند). كه در اين آيه چنان علمى را از آنها نفى مى‌كند، و باز در آيه ديگر آنكه يار و همراه موسى بود، گفت:

(وَ كَيْفَ تَصْبِرُ عَلى‌ ما لَمْ‌ تُحِطْ بِهِ خُبْراً- 68/ كهف) كه تشبيهى و هشدارى است بر اينكه صبر و بردبارى كامل بعد از احاطه علمى بچيزى واقع مى‌شود و پيش مى‌آيد و اينچنين امرى دشوار است مگر بفيض الهى.

خداى عزّ و جلّ گويد: (وَ ظَنُّوا أَنَّهُمْ‌ أُحِيطَ بِهِمْ‌- 22/ يونس) و اين احاطه با قدرت و توانائى است و همچنين آيه (وَ أُخْرى‌ لَمْ تَقْدِرُوا عَلَيْها قَدْ أَحاطَ اللَّهُ بِها- 21/ فتح) يعنى:

(و آن چيز ديگرى كه بر آن توانائى نداشتند، خداوند بر آنها احاطه دارد،

نام کتاب : ترجمه و تحقیق مفردات الفاظ قرآن نویسنده : راغب اصفهانى، حسين بن محمد    جلد : 1  صفحه : 563
   ««صفحه‌اول    «صفحه‌قبلی
   جلد :
صفحه‌بعدی»    صفحه‌آخر»»   
   ««اول    «قبلی
   جلد :
بعدی»    آخر»»   
فرمت PDF شناسنامه فهرست