وفود

وفود به معناى به رسولى آمدن نزد كسى، رسالت و پيام‌آورى است. وفود جمع وفد به معناى آينده و به رسولى آينده است.

در آغاز سال دهم هجرى موج گسترش اسلام، جزيره العرب را در برگرفت و طوايفى كه تا اين سال هنوز در مخالفت با اسلام مى‌كوشيدند، رام شدند و سعى در نزديك شدن به محمد داشتند. يس هر روز گروهى از سران قبائل به حضور محمد صلى اللّه عليه و اله شرفياب مى‌شدند و اسلام مى‌آوردند. هيات هاى قبائل يكى يس از ديگرى وارد مدينه مى‌شدند و با پيامبر بيعت مى‌كردند. پس اين سال را سال وفود (: عام الوفود) نام نهادند.

«وفدها» يعنى: هيأت‌هاى نمايندگى قبايل مختلف عرب براى اظهار اسلام و انقياد قبايل خويش، بيشتر در سال نهم هجرت و احياناً پيش يا يس از آن، به حضور رسول اكرم (ص) شرفياب مى‌شدند و اسلام و انقياد قبايل خود را به عرض مى‌رساندند و مورد لطف و محبت و عنايت شخصى رسول خدا واقع مى‌شدند و در اينجا به هر يك از اين وفدها اشاره مى‌شود:

1 - وفد مزينه: نخستين وفدى كه در رجب سال پنجم بر رسول خدا (ص) وارد شد، چهارصد مرد مضرى از قبيله «مزينه» بودند و چون رسول خدا به آنان فرمود:

«شما هرجا باشيد مهاجريد، پس به محل خويش بازگرديد»، به محل خويش بازگشتند؛ (1)

2 - وفد اسد: ده مرد از «بنى اسد بن خزيمه» در اول سال نهم هجرى نزد رسول خدا آمدند و اسلام آوردند، از جمله: «ضراربن ازور» و «طليحة بن خويلد» و «حضرمى بن عامر» كه سخنى منت آميز گفت و درباره آنان، آيه 17 سوره حجرات نزول يافت؛

3 - وفد تميم: ضمن سريه «عيينة بن حصن فزارى» در محرم سال نهم، به داستان اين وفد اشاره كرديم؛

4 - وفد عبس: نه نفر از «بنى عبس» نزد رسول خدا (ص) آمدند و اسلام آوردند و از «مهاجرين اولين» شمرده شدند و رسول خدا درباره آنان دعاى خير كرد؛

5 - وفد فزاره: پس از غزوه تبوك، ده مرد از «بنى فزاره» از جمله: «خارجة بن حصن» نزد رسول خدا (ص) آمدند و اسلام اوردند و چون به خشكسالى و قحطى گرفتار آمده بودند، رسول خدا براى ايشان دعا كرد و شش روز باران آمد؛

6 - وفد مره: پس از غزوه تبوك، سيزده نفر وفد «بنى مره» به رياست «حارث بن عوف» نزد رسول خدا (ص) به مدينه آمدند و مورد تفقد و مرحمت قرار گرفتند و چون از خشكسالى و قحطى شكايت كردند، رسول خدا درباره آنان دعاى نزول باران كرد و بلال را فرمود تا به هركدام ده اوقيه و به «حارث» دوازده اوقيه نقره جايزه داد و چون به سرزمين خود بازگشتند، ديدند كه به دعاى رسول خدا باران كافى باريده است؛ (2)

7 - وفد ثعلبه: در سال هشتم هجرت، چهار نفر از «بنى ثعلبه» نزد رسول خدا (ص) آمدند و از طرف خود و قبيله خودشان اظهار اسلام كردند، رسول خدا از آنان پذيرايى كرد وبلال را فرمود تا به هر كدامشان پنج اوقيه نقره جايزه داد و سپس به بلاد خويش بازگشتند؛

8 - وفد محارب: در سال دهم (حجة الوداع) ده مرد از «بنى محارب» كه رسول خدا را دشمنى سرسخت‌تر از آنان نبود، نزد آن حضرت آمدند و گفتند: اسلام «بنى محارب» در عهده ما رسول خدا گفت: «اين دل‌ها در دست خداست» به آنان جايزه داد و باز گشتند؛ (3)

9 - وفد سعد بن بكر: در رجب سال پنجم هجرت «ضمام بن ثعلبه» كه مردى دلير بوده و دو گيسوى بافته