دختر پيامبر (ص) به ما آموخت كه ملاك انفاق دارايى نيست كه توانايى است:

(لَوْ انْتُمْ تَمْلِكُونَ خَزائِنَ رَحْمَةِ رَبّى لَامْسَكْتُمْ خَشْيَةَ الْانْفاقِ) (اسراء: 100)

اگر شما مالك خزائن رحمت پروردگار من بوديد، در آن صورت [به دليل تنگ نظرى‌] امساك مى‌كرديد، مبادا انفاق، مايه تنگدستى شما شود.

انفاق و ايثار در همه ابعادش در وجود فاطمه (س) به صورت ملكه‌اى در آمده بود كه در تمامى زواياى زندگى‌اش تبلور داشت. صحنه‌هايى كه فاطمه (س) در زندگى كوتاه مدت خود از ايثار ترسيم كرده است، بى شك در تاريخ بشر بى نظير است. اينك در ادامه بحث به جلوه هايى از انفاق و ايثار خدا پسندانه فاطمه (س) اشاره مى‌كنيم.

درآمد فدك‌

: فدك قريه‌اى بود در فاصله حدود صد و چهل كيلومترى مدينه با چشمه‌اى جوشان و نخلهاى فراوان [1] كه درختان خرماى آن با كلّ درختان خرماى شهر كوفه در قرن ششم برابرى مى‌كرد. [2] اين روستاى سر سبز در سال، درآمدى بين 24 تا هتفاد هزار دينار داشت. [3] شايد اين اختلاف ناشى از تفاوت درآمد سالانه آن بوده است.

فدك متعلق به يهوديان بود كه طى قرار داد صلحى به رسول اللَّه (ص) واگذار شد و چون خالصه رسول خدا (ص) بود. [4] در اختيار آن حضرت قرار گرفت و او در حيات خود فدك را به بانوى اسلام حضرت فاطمه (س) بخشيد. [5]

[1] . معجم البلدان، ج 4، ص 238

[2] . شرح نهج البلاغه، ابن ابى الحديد، ج 16، ص 236

[3] . سفينة البحار، ج 7، ص 45 و بحارالانوار، ج 29، ص 123

[4] . طبق تصريح قرآن، چيزى كه بدون درگيرى نظامى و جنگ به دست مسلمانان بيفتد، منحصراً حق پيامبر (ص) است و به صورت غنائم جنگى تقسيم نمى‌شود (ر. ك: حشر، آيه 6 و 7)

[5] . ر. ك: الدرالمنثور، ج 5، ص 273 و 274