بازبدی: منطقه ای است در جزیره ابن عمر واقع در غرب رود دجله. در این شهر دژ قدیمی رومیان قرار داشت که بازبدا خوانده می شد.

باسک (Basque): منطقه ای کوهستانی است که در غرب کوه های پیرینه امتداد دارد و بخشی از آن در فرانسه و بخش دیگرش در اسپانیا واقع شده است. ساکنان این منطقه کوهستانی با نام باسک شناخته می شوند. اعراب آنان را بشکنس می خوانند.

بالس: شهری قدیمی است که ناحیه علیای رقّه و در سمت راست و در غرب رود فرات قرار دارد. این شهر در مسیر محل تلاقی راه های قافله رو بود.

بانیاس: شهری است که در غرب شهر حماره سوریه و در کنار دریای مدیترانه و در جنوب شهر لاذقیّه و جبله قرار دارد.

بجانة (Pechina): شهری است در اندلس واقع در شرق غرناطه و شمال مریه. زمانی که بنی امیه وارد اندلس شدند بنی سراجه را ـ که از قبیله قضاعه بودند ـ در این شهر مستقر کرده، نگهبانی و حراست از دریا و سواحل مجاور محل اقامتشان را به آنان محول کردند.

بجایة: مرکز مغرب میانه است که بنی زیرین پادشاهان صنهاجه، ساکنان قلعه حمّاد آن را ساخته و به عنوان دارالحکومة خود برگزیدند. این شهر از یک سو به کوه های مرتفع و از سه جهت دیگر به دریا محدود است. بجایة امروزه در فاصله 177 کیلومتری الجزایر قرار دارد.

بحرین: مجموعه جزایری است که در کناره غربی خلیج فارس قرار دارد. بزرگ ترین آنها، جزیره و بندر بحرین است. زمانی از این جزیره کشتی ها به ایران، عراق، سند، هندوچین روانه می شدند. امروزه این جزیره به صورت دولت مستقلی درآمده و یکی از اعضای شورای همکاری خلیج فارس به شمار می آید.

بحر خوندة (ژاندا = La Janda) : در جنوب غربی اندلس و نزدیک منطقه شذونة (سیوونیا) واقع است. نهر برباط آب این دریاچه را به دیگر جاها منتقل می کرد. در نزدیکی این دریاچه بین طارق بن زیاد و پادشاه قوطی، لوذریق، جنگی رخ داد که به تجزیه این منطقه انجامید.

بحر خزر: دریای بسته ای است که حد فاصل میان اروپا و آسیا و مشترک بین ایران و روسیه است. مساحت سطحی این دریا 424000 کیلومتر مربع است. این دریا را به نام ساکنان اطراف آن خزر و هم چنین دریای قزوین (Mer Caspienne) می خوانند. رود ولگا از شمال به این دریا می ریزد.

بحر خوارزم: دریا یا دریاچه بزرگ و شوری است که دو رود جیحون و سیحون به آن می ریزند. این دریاچه آرال نیز خوانده می شود. این دریاچه و دو رود مذکور، امروزه در بخش آسیایی روسیه قرار دارند.

بحر المیت: دریایی میان فلسطین و اردن که رود اردن به آن می ریزد و از سطح دریا 390 متر پایین تر قرار دارد. این دریا را به جهت شوری زیاد و عدم امکان زندگی برای جانداران دریایی، بحرالمیت یا دریای مرده نام نهاده اند.

بخارا: از شهرهای ماوراء النهر است که در استان صُغد و غرب سمرقند قرار دارد. این شهر مرکز پادشاهی سامانیان ویکی از پایگاه های اندیشه اسلامی بود. گروهی از علما از جمله امام و محدث ابوعبدالله محمد بن اسماعیل معروف به امام بخاری، ابوزکریا عبدالرحیم بن احمد تمیمی و حکیم ابوعلی حسین بن عبدالله ـ ابن سینا ـ و گروهی دیگر از دانشمندان به آن جا منسوبند. این شهر امروزه در ازبکستان، واقع در بخش آسیایی روسیه قدیم، قرار دارد.

بدر: آب مشهوری است میان مکه و مدینه. در همین محل نبرد مشهور میان مسلمانان و مشرکان روی داد و خداوند بزرگ با یاری کردن اسلام، میان حق و باطل جدایی انداخت. این جنگ در سال دوم هجری اتفاق افتاد.

بدلیس: شهری است در جنوب غربی دریاچه وانِ ارمنستان. این شهر بتلیس و تفلیس نیز خوانده می شود و امروزه مرکز جمهوری گرجستان روسیه می باشد.

بدندون: این شهر نزدیک شهر طرسوس و کنار رود بردان قرار دارد. مأمون خلیفه عباسی در این شهر درگذشت و سپس به طرسوس منتقل و به خاک سپرده شد.

برتات: ر ک: کوه های پیرنه.

از مهم ترین شهرهای پرتغال می توان کالمبرا (Calmbra)، لیسبون (Lisbonne) پایتخت کنونیِ این کشور، و بندر پورتو (Porto) را که به صورت دژی در کنار اقیانوس برای حفظ این منطقه قرار دارد نام برد. با ترکیب دو کلمه پورتو و قاله آن را پرتغال به معنی بندر ـ قاله نام گذاردند. زیرا اعراب کلمه قاله (Cala) را به معنیِ خلیج یا بندرگاه به کار می بردند. تا سال 1179 م دولت پرتغال هنوز به وجود نیامده بود و نیز از طرف پاپ و دستگاه مربوطه به عنوان دولت مستقل شناخته نشده بود; ولی در این سال که مصادف با قرن ششم هجری و دوران موحدین بود، به رسمیت شناخته شد. نخستین پادشاه این کشور آلفونسو انریکوی اول (Alphanso Enriquez) بود که در منابع عربی ابن الرنک یا ابن الرنق خوانده می شود. در قرن شانزدهم میلادی، پرتغال به امپراتوری بزرگی مبدل شد که هند، برزیل و افریقا را تحت سلطه داشت.

بردویل: ر.ک: بوردو.

بذّ: محلی کوهستانی است میان آذربایجان و ارّان که به نام بذّان شناخته می شود. در سال های 201ـ223 ق زمانی که بابک خرمدین علیه حکومت عباسی شورید، به این منطقه پناه برد.