ج 7، ص 238؛ الاعلام، ج 1، ص 56.

3. النجوم الزاهره، ج 3، ص 43؛ العقد الفرید، ج 4، ص 170؛ معجم الادباء، ج 4، ص 77؛ ج 6، ص 401؛ الوزراء و الکتاب، ص 199؛ یعقوبی، ج2، ص 488 و 490؛ أعتاب الکتاب، ص 157؛ الولاة و القضاة، ص 214، ر.ک: سرگذشت حسین مصری متوفای سال 258ق

4. الولاة و القضاة، ج 1، ص 137؛ النجوم الزاهره، ج 3، ص 1 و 46؛ وفیات الاعیان، ج 1، ص 173؛ بدائع الزهور، ج 1، ص37؛ تاریخ ابن اثیر، ج 7، ص 136؛ تاریخ طبری، ج 7، ص 381 و 543؛ مروج الذهب، ج 3، ص 381 به بعد؛ البدایة و النهایه، ج 11، ص45؛ دائرة المعارف الاسلامیه، ماده: احمد بن طولون؛ العبر، ج 2، ص 43؛ الاعلام، ج 1، ص 137؛ تاریخ الاسلام السیاسی، ج 2، ص 218 و 230.

5. وفیات الاعیان، ج 1، ص 280؛ الولاة و القضاة، ص 475، 479 و 505؛ العبر، ج 2، ص 44؛ النجوم الزاهره، ج 3، ص 47؛ الاعلام، ج 2، ص 60؛ رفع الإصر عن قضاة مصر، ص 140.

6. تاریخ طبری، ج 9، ص 271؛ تاریخ ابن اثیر، ج 7، ص 130 و 407؛ مروج الذهب، ج 4، ص 153؛ البدایة و النهایه، ج 11، ص 6 و 47.

7. وفیات الاعیان، ج 3، ص 255؛شذرات الذهب، ج 2، ص 158؛ العبر، ج 2، ص 45؛ طبقات السبکی، ج 2، ص 284؛ البدایة و النهایه، ج 11، ص 47؛ الفهرست، ص 303؛ المنتظم، ج 5، ص 75؛ بروکلمان، ج 3، ص 316.

8. النجوم الزاهره، ج 3، ص 48؛ البدایة و النهایه، ج 11، ص 48.

9. او مدعی شد علی بن محمد بن احمد بن علی بن عیسی بن زید بن علی (زین العابدین) بن حسین بن علی بن ابی طالب است و مادرش، از بنی اسد است؛ لیکن ادعای علوی بودن او نادرست است (ر.ک: تاریخ طبری، ج 9، ص 400؛ تاریخ ابن اثیر، ج 7، ص206؛ تاریخ الخلفاء، ص 362.)

10. بطائح یا سبّاح، زمین هایی هستند که براثر مدّ آب های خلیج که وارد اروند رود شده و اطراف آن را پرآب می کنند، به شوره زار تبدیل می شوند و نمک های زیادی در آن جا رسوب می کنند. کار سیاهان جمع آوری این نمک ها و بردن آن ها به بازارها بود.

11. تاریخ طبری، تاریخ ابن اثیر، حوادث سال های 255-270ق؛ البدایة و النهایه، ج 11، ص 18 و 43؛ الفخری، ص 221؛ تاریخ الخلفاء، ص362؛ النجوم الزاهره، ج 3، ص 47؛ الاعلام، ج 5، ص 140؛ مجله العربی، (کویت، شماره 87، سال 1966) ص 143 و 147.

12. النجوم الزاهره، ج 3، ص 4، 20، 40 و 49؛ الولاة و القضاة، ص 219 و 224؛ الاعلام، ج 4، ص 31.

13. البیان المغرب، ج 2، ص 112؛ الحلة السیراء، ج 1، ص 128 و 147؛ فرّوخ، تاریخ الادب العربی، ج 4، ص 134.

14. المقالات و الفرق، ص 100؛ فرق الشیعه، ص 78؛ کتاب الغیبه، ص 244؛ تاریخ الاسلام السیاسی، ج 4، ص265؛ اسلام بلامذاهب، ص 280؛ العقیده و الشریعه، ص 221؛ النُظُمُ الاسلامیة، ص 120 (پانوشت)؛ تاریخ الفکر الفلسفی فی الاسلام، ج 2، ص 633؛ الملل و النحل، ج 1، ص 188؛ تاریخ الفکر العربی، ص 247.

15. تاریخ العلویین، ص 195؛ اعیان الشیعه، ص 345؛ صبح الاعشی، ج 13، ص 249؛ الملل و النحل، ج 1، ص 188؛ خطط الشام، ج 6، ص 265؛ فروخ،تاریخ الادب العربی، ج 3، ص 82؛ بروکلمان، تاریخ الادب العربی، ج 3، ص 357 و دائرة المعارف الاسلامیه، ماده: «الخصیبی».

16. اتعاظ الحنفا، ص 18؛ الاعلام، ج 6، ص 296.

رویدادهای اسلام از 271 ـ 280 ق

سال 271 ق = 884ـ885 م(1)

رویدادها

حکام مناطق

* محمد بن ابی الساج، کارگزارِ الموفق عباسی در «حلب»، پس از «وقعه الطواحین» (نبرد آسیاب ها) و براثر بدبینی ای که میان او و الموفق پیش آمد، به خمّارویه امیر مصر می پیوندد. او نیز وی را در مقام فرمانروایی حلب ابقا می کند.

* محمد بن طاهر خزاعی به جای برادرش عبیدالله بن طاهر به عنوان والی بغداد منصوب می شود.

* سوادة بن محمد بن خفاجه به جانشینی حسین بن احمد به امارت سیسیل گماشته می شود.

* احمد بن محمد طائی به فرمانداری مدینه و نظارت بر راه مکه گماشته می شود.

بلایای طبیعی

* فروکش کردن آب رود نیل و قحطی در مصر.

وقایع نظامی

قیام ها

* اندلس: عبدالرحمان بن مروان جلیقی (از نژاد غیرعرب) در شهر بطلیوس با کمک آلفونس سوم شورش می کند.

امیر محمد بن عبدالرحمان امیر اندلس برای سرکوبی او سپاهی به فرماندهی پسرش منذر و همراهی سردار هاشم بن عبدالعزیز اعزام می کند. آنان قیام را سرکوب کرده، شهر را به آتش می کشند.

درگیری برسر قدرت در مصر

* وقعة الطواحین: الموفق عباسی برای جنگ با خمارویة بن طولونامیر مصر، سپاهی فراهم و اعزام می کند. اسحاق بن کنداج امیر موصل نیز به این سپاه می پیوندد. خمارویه سپاهی تجهیز کرده، برای مقابله با الموفق، به سوی شام حرکت می کند. دو سپاه در منطقه ای کنار رمله در فلسطین و نزدیک آسیاب هایی (طواحین) بر رود فطرس با یکدیگر رویارو می شوند. این رویارویی به شکست سپاه عباسی و استیلای خمّارویه بر شام و فلسطین می انجامد.

درگذشتگان

* پوران دختر حسن

پوران دختر حسن

پوران دختر حسن بن سهل بن عبدالله سرخسی، همسر مأمون بن هارون الرشیدِ عباسی بود. او را خدیجه نیز می نامیدند. از نظر ادب و