زندانی اش کرد، و سلیمان در زندان درگذشت.

او برادر حسن بن وهب (متوفای 250ق) است. این دو برادر از مفاخر ادب و خردِ روزگار خود بودند. در سال 229ق الواثق عباسی، حسن و برادرش سلیمان را با دیگر کاتبان و دبیران مورد غضب قرار داده، آنان را به پرداخت اموالی واداشت؛ از سلیمان چهارصد هزار دینار و از برادرش حسن چهارده هزار دینار گرفت.

بحتری در ابراز همدردی با آن دو، در این مصیبت و تسلی خاطر آنان چنین سروده است: «روزگار، دولت خاندان وهب را از آنان گرفت، و شب و روز به کینه جویی از آنان پرداختند.

روزگار به آنان جامه عزت عاریه داد و آن گاه آن را بازخواست و آنان هرچه را به عاریه گرفته بودند پس دادند.

تا بودند، رخسارشان چونان ماه شب چهارده برای ره گم کردگان و دستانشان چونان دریا بخشنده بود.

لیک با این حال، ناخوشی های روزگار هرچه را خرد کند، خوشی هایش آن را بهبود خواهد بخشید و ناخوشی ها را جبران خواهد کرد و تیرگی ها سپری خواهد شد.»

هم چنین بحتری در مدح سلیمان بن وهب چنین می سراید:

«گویا رأی و اندیشه اش که همواره دوراندیشی درپی آن است، همه پنهانی ها را بدو می نمایاند، آشکار است.

هرچه از چشمش دور شود، با قلبش آن را نگه می دارد. و اگر چشمانش بخوابد، قلبش بیدار است.»(6)

پی نوشت ها:

[1] جمعه اول محرم سال 272 = هجدهم ژوئن سال 885؛ شنبه 21 رجب سال 272 = اول ژانویه سال 886.

[2] المنتظم، ج 5، ص 84.

[3] تاریخ ابن اثیر و تاریخ طبری، حوادث سال های 270 و 272ق؛ الاعلام، ج 9، ص 17.

[4] تاریخ ابن اثیر، ج 7، ص 140؛ تاریخ طبری حوادث سال 272ق و پیش از آن؛ الاعلام، ج 5، ص 52.

[5] ابن ساعی، اخبار النساء، ص 82؛ المستطرف فی اخبار الجوادی، ص 10؛ تاریخ طبری، ج 9، ص 362.

[6] وفیات الاعیان، ج 2، ص 415؛ النجوم الزاهرة، ج 3، ص 37 و 40؛ سِمط اللآلی، ص 506؛ أعتاب الکتاب؛ الفهرست، ص177؛ الاغانی، ج 23، ص 59 و 506؛ الاعلام، ج 3، ص 201؛ دائرة المعارف الاسلامیه، ماده: ابن وهب؛ دیوان بحتری.

سال 273 ق = 886ـ887 م(1)

رویدادها

حکام مناطق

* المعتمد عباسی با خط خود منشور ولایت و حکومت خمّارویه بر مصر، شام و مرزها را می نویسد و برای او می فرستد.

فرمانروایی اندلسی

* مرگ محمد بن عبدالرحمان امیر اندلس و بیعت با فرزندش منذر به عنوان جانشین پدر.

روم

* مرگ امپراتور باسیل اول و منصوب شدن لئون ششم به عنوان امپراتور روم.

وقایع نظامی

درگیری میان حکام

* میان اسحاق بن کنداج امیر موصل و محمد بن ابی الساج امیر حلب جنگی برپا می شود.

ابن ابی الساج از خمّارویه امیر مصر یاری می جوید و او نیز به یاریش آمده، برضد ابن کنداج به او کمک می کند، لذا ابن کنداج را شکست می دهد، و ابن کنداج به ماردین می گریزد. ابن ابی الساج او را تعقیب می کند و بر موصل مسلط می شود و به نام خمّارویه خطبه می خواند.

قیام ها

* قیام بردگان سیاه در مصر، و سرکوب شدن آن توسط خمّارویه، و کشته شدن بسیاری از آنان.

درگذشتگان

* ابن ماجه

* ابومعشر فلکی* باسیل اول مقدونی* رازی کنانی* محمد بن عبدالرحمان* اموی

ابن ماجه

ابوعبدالله محمد بن یزید ربعی قزوینی، یکی از پیشوایان حدیث و مؤلف کتاب سنن مشهور است. پدرش یزید به ماجه معروف بود، لذا او را ابن ماجه گفتند. منسوب به قبیله ربیعه است، زیرا با پیمان ولاء به آنان ملحق شد. در قزوین زاده و به همان جا منسوب شد. از قزوین به بصره، کوفه و بغداد رفت و در طلب حدیث، به ری، شام و مکه سفر کرد. در سفرش سه کتاب تصنیف کرد: کتابی در تاریخ؛ که در آن اخبارِ گردآورندگان سنت از عصر صحابه تا روزگار خود را جمع کرد؛ کتابی در تفسیر و کتاب سنن.

عالمان، کتاب های حدیثی را به دو دسته اصلی تقسیم می کنند: جوامع و سنن؛ جوامع عبارتند از کتاب بخاری و مسلم که در آنها همه