ابتکارات او است. بدین صورت که پزشکان، با غذا و دوا، به سرکشی زندان ها بروند یا اهالی مناطق دوردست را معالجه کنند و در امر سلامت آنها، اهتمام بورزند. او به خلیفه توصیه کرد، بیمارستانی به نام خودش بسازد؛ او نیز در محله «باب الشام» بیمارستان «المقتدر» را بنا نهاد. هم چنین به مادر خلیفه توصیه کرد بیمارستانی برای خود بنا کند که کنار دجله بیمارستانی ساختند و به «بیمارستان السیّده» معروف شد.

کتاب التاجی از تألیفات اوست و در چند جلد فراهم و به عربی ترجمه شده است. این کتاب درباره مفاخر دیلمیان و نسبنامه آنان است. برخی گفته اند: این کتاب را برای عضدالدوله دیلمی تألیف کرد. کتاب نوامیس هرمس و کتاب السور و الصلوات که ستاره پرستان، براساس آن نماز می خوانند، از او است. وی کتاب افلاطون را که در اصول هندسه است، اصلاح کرد و مطالب زیادی به آن افزود. رساله ای درباره پدران و اجدادش و نیز کتاب های دیگری دارد.(6)

پی نوشت ها:

[1] پنج شنبه اول محرم سال 331 = پانزدهم سپتامبر سال 942؛ یک شنبه بیستم ربیع الثانی سال 331 = اول ژانویه سال 943.

[2] الفرق بین الفرق، ص 267؛ الدولة الفاطمیه فی مصر، ص 469 و مصادری که او اشاره کرده است.

[3] تاریخ الدولة الفاطمیه، ص 472؛ الفرق بین الفرق، ص 267.

[4] النجوم الزاهره، ج 3، ص 279؛ الوافی با لوفیات، ج3، ص 205؛ تاریخ ابن اثیر، ج 8، ص 214؛ دائرة المعارف الاسلامیه، ماده: «الجهشیاری»؛ مقدمه کتاب الوزراء و الکتاب و الاعلام، ج 7،ص 135.

[5] تاریخ ابن اثیر، ج 8، ص 130؛شذرات الذهب، ج 2، ص 231؛ البدایة و النهایه، ج 11، ص 206؛ الاعلام، ج 8، ص 338؛ ابن خلدون ج 4، ص 712 به بعد.

[6] البدایة و النهایه، ج 11، ص 206؛ طبقات الاطباء، ص 300؛ معجم الادباء، ج 4، ص 257؛ اخبار الحکماء، ص 130 و 133؛ الاعلام، ج 3، ص 206؛ تاریخ الفکر العربی، ص 283؛ مختصر الدول، ص 281 و النجوم الزاهره، ج 3، ص 279.

سال 332 ق = 943ـ944 م(1)

رویدادها

رابطه توزون با خلیفه

* میان توزون و خلیفه هراس و جدایی می افتد و توزون به واسط برمی گردد و با بریدی همدست می شود تا با خلیفه بجنگند. این خبر به خلیفه می رسد. او همراه فرزندان و خانواده اش بغداد را به قصد موصل ترک می کند واز ناصرالدوله، امیر آن سامان یاری می خواهد.

* خلیفه متوجه ملالت و دلتنگی آل حمدان نسبت به خود می شود؛ از این رو روانه رقّه می شود و به محمد بن طغج امیر مصر نامه می نویسد و با تشریح حال و روز خود، از او یاری می خواهد. محمد بن طغج اخشید به رقه می آید تا خلیفه را با بود به مصر ببرد، ولی او نمی پذیرد و به موصل بازمی گردد.

بصره و اهواز

* درگذشت ابوعبدالله بریدی و جانشینی پسرش عبدالله بر بصره و اهواز.

قرمطیان

* درگذشت ابوطاهر، سلیمان بن حسن جنّابی و رسیدن فرزندش سابور بن سلیمان به رهبری قرمطیان

بلایای طبیعی

* گرانی بی حساب در بغداد و بارش باران هایی که به سیلاب ها انجامید و بسیاری از منازل را خراب کرد و باعث تعطیلی اماکن عمومی و فراوان شدن دزدی ها و هجوم عیّاران شد.

وقایع نظامی

جنگ میان توزون و سیف الدوله

* ناصرالدوله حمدانی برادرش سیف الدوله را به جنگ توزون می فرستد که در اطراف تکریت رو به رو می شوند. سیف الدوله شکست می خورد، توزون او را دنبال می کند و به موصل وارد می شود و رضایت خلیفه را به دست می آورد. خلیفه از او می خواهد با حمدانیان کنار بیاید. او با آنان کنار می آید، ولی خلیفه خبر ندارد که توزون به وی قصد سوء دارد. حملات روس ها به آذربایجان عده ای از روس ها از طرف دریای خزر آمده، به نواحی آذربایجان حمله می برند و به «مراغه» و «بردعه» می رسند. امیر آذربایجان مرزبان بن محمد از جلوگیری آنان درمی ماند. آنان پس از قتل و غارت، زنان را اسیر می کنند و سپس از راهی که آمده بودند، بازمی گردند.

حملات دزدان دریایی به کشتی های تجارتی

* دزدان دریایی که «میذ» خوانده می شدند، در کمین کشتی های تجاری در ساحل سند و هند می نشینند و راه را بر تجارت مسلمانانی که به طرف هند و چین در حرکتند، بسته، آنان را غارت می کنند.

درگذشتگان

* ابن ابی یعفر

* ابن حمدی

* ابوطاهر قرمطی* بریدی

* یحیی بن ادریس (دوم)