سال 378ق = 988-989 م.(1)

رویدادها

دمشق

* عزیز بالله فاطمی، بکجور را از ولایت «دمشق» برکنار کرده، به جای او غلامش منیر الخادم را به امارت آن شهر گماشت.

بغداد: بنای رصدخانه

* شرف الدوله دیلمی، در محل «دارالسلطنه بغداد»، رصدخانه ای برای رصد ستارگان هفتگانه و انتقال آن ها در برج های خاصشان، بنا کرد. مطالعه و پی گیری این کار را ویجن بن رستم کوهی برعهده گرفت.

بلایای طبیعی

* گرانی و گسترش دامنه قحطی در «مصر» به حدی زیاد شد که به مرگ عده زیادی از مردم انجامید.

* گسترش بیماریِ وبا در بصره و بطائح به علت شدت گرما و مرگ جمع زیادی از مردم.

پی نوشت ها:

[1]     شنبه اول محرم سال 378 = 21 آوریل سال 988؛ سه شنبه بیستم رمضان سال 378= اول ژانویه سال 989.

سال 379 ق = 989-990 م.(1)

رویدادها

موصل:

* شرف الدوله دیلمی، حاکم عراق ابوطاهر ابراهیم و ابوحسین عبدالله، دو فرزند ناصرالدوله حمدانی را به امارت موصل گماشت.

دیلمیان

* درگذشت شرف الدوله، و جانشینی بهاءالدوله ابونصر فیروز، برادر شرف الدوله به جای او. خلیفه الطائع بالله، او را خلعت پوشاند و لقب امیرالامراء داد. وقوع اختلاف میان اهل سنت و شیعه این آشوب را پیشوای شیعه، ابوالحسن ابن معلم، ملقب به شیخ مفید بر پا کرد و مورد تأیید عیاران و راهزنان قرار گرفت. خلیفه، شیخ مفید را دستگیر کرد. ولی بهاء الدوله او را آزاد ساخت، از این رو شیخ، کینه خلیفه را در دل می گیرد و در صدد توطئه برضد وی برمی آید.(2)

سیسیل: منصوریه بازگشت.

* ابوالفتوح، یوسف ابن عبدالله کلبی امیر جزیره سیسیل می شود.

روم و حمله بلغارها و به مسیحیت

گراییدن روس:

* باسیل، امپراتور «روم»، برای دفع تهاجم بلغارها، از ولادیمیر اول، پادشاه روس، تقاضای کمک کرد و خواهر خود را به همسری پادشاه روس در آورد. بدین ترتیب، شاه و ملت روس، به آیین مسیحیت گرویدند و روسیه به مسیحیت شرقی تحول یافت. از آن پس، ارتباط تنگاتنگی میان کییف پایتخت روس ها و قسطنطنیه پایتخت روم برقرار شد.

وقایع نظامی

جنگ های منصور بن ابی عامر* منصور بن ابی عامر، طی نبردی موسوم به نبرد البیاض به ناوا حمله کرد و پس از پیروزی، آن جا را تحت فرمان خویش درآورد.

قیام ها

افریقیه:

* ابوالبهار بن زیری ابن منادصنهاجی و عموی فرمانروای افریقا؛ یعنی منصور بن یوسف بلکین، برضد پسر برادرش در تاهرت قیام کرد و بر وهران شلف و بسیاری از شهرهای منطقه زاب چنگ انداخت. منصور، به مقابله با او برخاست و در نتیجه، ابوالبهار به مغرب دور گریخت. منصور نیز برادرش یطّوف را بر تاهرت و برادر دیگرش حمّاد را بر امارت شهر اثیر گماشت. آن گاه خود به پایگاهش

درگذشتگان

* اسطرلابی.

* زبیدی اندلسی.* شرف الدوله دیلمی.* شهید تدمیری.

اسطرلابی

ابوحامد، احمد بن محمد صاغانی، معروف به اسطرلابی، مهندس و ستاره شناسی از بغداد بود که در ساختن اسطرلاب و ابزارهای ستاره شناسی مهارت تمام داشت. هنگامی که شرف الدوله فرزند عضدالدوله دیلمی رصدخانه بغداد برای شناخت و مطالعه ستارگان بنا نهاد و برای این کار، ویجن بن رستم را به خدمت گرفت، صاغانی از کسانی بود که در ساختن این رصدخانه شرکت داشت و با خط خود، تصحیح نزول شمس در دو برج از برج های فلکی را نوشت. وی در «بغداد» درگذشت.(3)

زبیدی اندلسی

ابوبکر، محمد بن حسن بن عبیدالله بن مذحج زبیدی اشبیلی، در اصل از قبیله زبید یمن بود، لذا به آن قبیله منسوب شد. زبیدی، ادیب و لغت شناس بود و هنگامی که ابن علی قالی به اندلس آمد، نزد وی تحصیل دانش کرد. او از برجسته ترین مردم زمان خویش در زمینه شناخت اِعراب و آگاه ترین انسان به مفاهیم و نوادر و سیره بزرگان و