سختی هایی که بر حاضران مجلس رفته، این است که در آن روز، لباس های اکثر قضات، اشراف و بزرگان را درآوردند و مورد اهانت قراردادند.»

او در آن قصیده، روزگار را مذمت می کند.

و در مطلع آن می گوید:

«آتش اشتیاق، از آنان گذشته و مرا فرو می گیرد، و ملامت در عشق، آنان را بازداشته و مرا تحریک می کند.»

و در آن می گوید:

«در شگفتم از انسانی قدرت مند پس از آن که از دوشیزگان و بیوه زنان، به مصیبت ها مبتلا شد.

و از این که در یوم الدار دیگران به هلاکت افتادند، ولی من با دوراندیشی، خود را رهاندم.

مانند شهابی از مجلس خارج شدم، در حالی که معرکه مرگ، نزدیک من بود.

من نخستین کسی بودم که گریختم و پشت سر من، شرّی بود که رهایی از آن دشوار بود.

پس از آن که سلطان تبسّم کرد و من به او نزدیک بودم و او با من نجوا می کرد.

شب کردم؛ در حالی که بر کسی احساس ترحم نمودم که در صبح، بر او غبطه می خوردم؛ همانا میان عزت و ذلت، چقدر نزدیک است؟!

چهره ای که در آسایش، مرا به خنده و شادی وامی دارد و در گرفتاری و سختی، به گریه.

بدا به حال کسی که به منزلت سلطان غبطه بخورد! همانا گمراه است کسی که به دربارشان نزدیک می شود.»(7)

پی نوشت ها:

[1] سه شنبه اول محرم سال 393 = دهم نوامبر سال 1002؛ جمعه 23 صفر سال 393 = اول ژانویه سال 1003.

[2] بغیة الملتمس ، ص 362؛ نفح الطیب، ج 1، ص 400 و 585؛ همان، ج 3، ص 260؛ الأعلام، ج 4، ص 300؛ دائرة المعارف الاسلامیة، ماده: «ابن شهید»؛ فروخ، تاریخ الادب العربی، ج 4، ص 318.

[3] یتیمة الدهر، ج 1، ص 356؛ وفیات الاعیان، ج 2، ص 104؛ شذرات الذهب، ج 3، ص 141؛ الأعلام، ج 2، ص 127؛ فروخ، تاریخ الادب العربی، ج 2، ص 581، 583.

[4] معجم الادباء، ج 2، ص 266؛ النجوم الزاهره، ج 4، ص 207؛ أنباه الرواة، ج 1، ص 194؛ شذرات الذهب، ج 3، ص 142؛ العبر، ج 3، ص57؛ کشف الظنون، ج 2، ص 1071؛ دائرة المعارف الاسلامیه، ماده: «الجوهری»؛ الأعلام ، ج 1، ص 309؛ بروکلمان، تاریخ الادب العربی، ج 2، ص 259؛ فروخ، تاریخ الادب العربی، ج 2، ص 615؛ مجلة العربی، سال 1969، شماره 120، ص 108.

[5] وفیات الاعیان، ج 4، ص 403؛ تاریخ بغداد، ج 2، ص 335؛ یتیمة الدهر، ج 2، ص 466؛ فروخ، تاریخ الادب العربی، ج 2، ص579؛ الأعلام ، ج 7، ص 100.

[6] بقره(2)، آیه 156:... ما از آنِ خداهستیم و به سوی او باز می گردیم.

[7] تاریخ ابن اثیر، ج 8، ص 637؛ همان، ج 9، ص 175؛ تاریخ بغداد، ج 11، ص 79؛ تاریخ الخلفاء، ص 405؛ العبر، ج 3، ص 57؛ فوات الوفیات، ج2، ص 6؛ النجوم الزاهره، ج 4، ص 159 و 208؛ البدایة و النهایه، ج 11، ص 332؛ دیوان الشریف الرضی؛ تاریخ مختصر الدول، ص 297.

سال 394 ق = 1003-1004 م.(1)

رویدادها

بغداد: سرپرستی علویان

* بهاءالدوله دیلمی، احمد موسوی، پدر شریف رضی را علاوه بر منصب سرپرستی علویان، به دیوان قضا و مظالم می گمارد.

حلب

* لؤلؤ جراحی، غلام حمدانیان، دو فرزند سعیدالدوله را به مصر تبعید کردها و خود به طور مستقل در حلب به اداره امور می پردازد و به حکومت حمدانیان پایان می دهد.

مصر:

* الحاکم بامرالله، مسجدی به نام خود تأسیس می کند.

وقایع نظامی

* حملات ناوگان اندلس

* حملات دریایی کشتی های اندلسیان به شهر انتیب

درگذشتگان

* ابن بکّش.

* طبنی.

* لبنی مستنصری.

* واسانی.

ابن بکِّش (علی)

ابوالحسن، علی بن ابراهیم بن بکّش، طبیبی ماهر و دانشمندی حاذق بود که در زمان حکومت عضدالدوله دیلمی بیمارستانی در بغداد ساخت. تأسیس بیمارستان باعث شد طبیبان سراسر گیتی بدان جا روآورند. در آن بیمارستان، 24 طبیب مشغول به کار شدند. یکی از آنان ابن بکّش بود که به تدریس علم طب همت گماشت و بسیاری از کتاب های طب را به عربی ترجمه کرد.(2)

طبنی

ابن عبدالله، محمد بن حسین بن محمد طبنی، منسوب به طبنه، مرکز زاب در مغرب میانه (الجزایر کنونی) شاعر، نسابه عرب و ادیبی