غارت های اعراب

* اعراب بنی خفاجه، در اطراف کوفه متعرض حاجیان شده، آب را بر آنان بستند که در نتیجه، بسیاری از آن ها در اثر تشنگی مردند. آنان به تاراج، غارت و کشتار بقیه حاجیان زنده پرداختند و از این عدّه، تعداد کمی جان سالم به در بردند.

درگذشتگان

* ابن فطیس (عبدالرحمان).* بیهقی (اسماعیل).

ابن فُطیَس (عبدالرحمان)

ابوالمطّرف، عبدالرحمان بن محمد بن عیسی بن فطیس بن اصبغ اندلسی قرطبی، مفسر، رجالی و اهل اندلس است. امور دادخواهی و سپس قضا را در سال 394ق به عهده گرفت، اما بلافاصله در سال 395ق از آن منصب کناره گرفت. در قرطبه متولد شد و از حدیث شناسان و حافظان بزرگ حدیث بود و در گردآوری حدیث، از دیگر اندلسیان پیشی گرفت و از حفظ به شرح حدیث می پرداخت. پیوسته شش تن از نسّاخان نزد او بودند و احادیث و اخباری که املاء و یا آنچه را که از کتب نقل می کرد، می نوشتند. گفته شده: کتاب های او به چهل هزار دینار فروخته شد، زیرا کتاب هایی را که او جمع کرده بود، دیگر اندلسیان، نتوانسته بودند مانند آن ها را فراهم کنند. اسباب النزول، المصابیح، الناسخ و المنسوخ و... از جمله تألیفات اوست او در 54 سالگی درگذشت.(2)

بیهقی(اسماعیل)

ابوالقاسم (ابومحمد)، اسماعیل بن حسین بن عبدالله بیهقی، منسوب به بیهق، از توابع نیشابور خراسان ـ و از فقهای نامدار حنفی است. الشامل فی فروع الخفیة، الکفایة و مختصر شرح القدروی، از تألیفات اوست.(3)

پی نوشت ها:

[1] شنبه اول محرم سال 402 = چهارم اوت سال 1011؛ سه شنبه دوم جمادی الثانی سال 402 = اول ژانویه سال 1012.

[2] المغرب فی حلّی المغرب، ج 1، ص 211؛ تاریخ قضاة الاندلسی، ص 87؛ العبر، ج 3، ص 80؛ الأعلام ، ج 4، ص 101.

[3] الأعلام ، ص 308؛ کشف الظنون، ص 124.

سال 403ق = 1012-1013 م.(1)

رویدادها

ریاست طالبیان

* سیّد رضی بن الحسین موسوی، ریاست طالبیان سرتاسر حکومت را به عهده گرفته و خلعت سیاه به او اعطا شد.

دولت فاطمیان

* الحاکم بامرالله از حسّان بن دغفل، بزرگ قبیله طیّ، دل جویی کرد و حسّان از تأیید ابوالفتوح منصرف شده، او را به مکه باز گردانده، از الحاکم عذر می خواهد و او عذرش را می پذیرد.

* الحاکم بامرالله، نامه ای را به محمود سبکتکین فرستاده، او را به اطاعت خود فرامی خواند. محمود، نامه را پاره کرده، بر آن آب دهان انداخته، به خلیفه باز می گرداند.

سلاطین دیلمی

* بهاء الدوله دیلمی، سلطان عراق، فارس و اهواز، وفات می یابد و پسرش سلطان الدوله، ابوشجاع، عهده دار خلافت و به امیر الامراء ملقب می شود. سلطان الدوله، برادرش ابوالفوارس، قوام الدوله را به ولایت کرمان و جلال الدوله ابوطاهر را بر بصره می گمارد.

رهبری بنی مزید در حلّه

* بنی مزید، به جای بنی اسد امارت حلّه رابه دست گرفته، دولت جدیدی را در آن بنا می نهند که تا سال 545ق ادامه دارد. نخستین حاکم از بنی مزید، ابوالحسن علی بن مزید است.

وقایع نظامی

حمله به هند

* محمود سبکتکین، حمله به هند را ادامه داده، بر شهر لاهور، استیلا می یابد.

درگذشتگان

* ابن باقلانی.* ابن فرضی.* بهاءالدوله دیلمی.* رمادی (یوسف).* زهراوی.

* خوارزمی (محمد).* قابوس بن وشمگیر.

ابن باقلانی

ابوبکر، محمد بن طیّب بن جعفر بن قاسم بن باقلاّنی بصری مالکی، از قضات و بزرگان علم کلام، ادب و بلاغت بود و ریاست مذهب اشعری به او پایان یافت. در بصره متولد شد و در بغداد بالید و از پیروان ابوالحسن بصری علم آموخت. فقه مذاهب اربعه را فراگرفت و فقه هر مذهب را با دلایل آن ارائه می کرد، ولی مذهب مالک را ترجیح می داد. در جامع منصور بغداد، حلقه درس گسترده ای داشت. عضدالدوله حدود سال 371ق او را به عنوان سفیر به سوی امپراتور باسیل دوم