دستگاه آواز و گوشه های مختلف آن را نداند. سیدمرتضی در سوگ او مرثیه سروده است.(3)

بدر بن حسنویه

ابوالنجّم، بدر بن حسنویه بن حسین کردی برزکانی، به ناصرالدین والدوله ملقب بود. در سال 369ق و پس از وفات پدرش، فرمانروای دینور، نهاوند، یزد گرد و اسدآباد کردستان شد. او هنگامی که رهسپار جنگ با حسین بن مسعود کرد بود، به دست برخی از سپاهیانش کشته شد. او دادگر، بخشنده، خوشنام، دارای عزت نفس و بلند همت و تا واپسین دم زندگی، چتر احسان او بر فقیهان، مستمندان، بیوه زنان و یتیمان، سایه افکنده بود و با مرگ وی، این خیرات به سرآمد.(4)

حاکم نیشابوری

ابوعبدالله، محمد بن عبدالله بن حمدون(یاحمدویه) بن نعیم بن حکم ضبّیِ نیشابوری، مشهور به حاکم نیشابوری و ابن البیّع و در عصر خود، امام اهل حدیث و در این رشته، از مصنّفان بزرگ بود. او در تشخیص احادیث صحیح از غیر صحیح داناترین مردم بود. او در نیشابور زاده شد و در سال 341ق به عراق مهاجرت کرد. آن گاه به زیارت خانه خدا مشرّف شد. پس از آن در خراسان و ماوراءالنهر، سیر و سفر کرد و از حدود هزار محدّث، حدیث شنید.

در سال 359ق قاضی نیشابور شد و چون بارها متولی این امر شده بود، به حاکم ملقب گردید. پس از مدتی، از قضا کناره گرفت تا به امور علمی و تألیف بپردازد. مدتی نیز مقام سفارت میان دیلمیان و سامانیان بدو واگذار شد و به خوبی از عهده آن برآمد. او کتاب های بسیاری تألیف کرد که از جمله آن ها: تاریخ نیشابور، المستدرک علی الصحیحین، الإکلیل، المدخل الی علم الصحیح، تراجم الشیوخ، فضائل الشافعی و... است. او در 84 سالگی درگذشت.(5)

عبدالسلام بصری

ابواحمد، شیخ عبدالسلام بن حسین بن محمد بن عبدالله بصری، نحوی، راوی، لغت شناس و عالم به قراآت مختلف بود. در بغداد به کتابداری در دارالعلم اشتغال داشت و ابوالعلای معرّی هنگام رفت و آمد به دارالعلمِ بغداد با او هم نشینی داشت.(6)

پی نوشت ها:

[1] جمعه اول محرم سال 405 = دوم ژوئیه سال 1014؛ شنبه هفتم رجب سال 405 = اول ژانویه سال 1015.

[2] وفیات الاعیان، ج 3، ص 190؛ تاریخ بغداد، ج 10، ص 466؛ یتیمة الدهر، ج 2، ص 349؛ تاریخ ابن اثیر، ج 9، ص 251؛ شذرات الذهب، ج3، ص 175؛ النجوم الزاهره، ج 4، ص 238؛ العبر، ج 3، ص 93؛ الاعلام ، ج 4، ص 148؛ فروخ، تاریخ الادب العربی، ج 3، ص57؛ بروکلمان، تاریخ الادب العربی، ج 2، ص 116.

[3] الأعلام ، ج 1، ص 165؛ معجم الادباء، ص 233؛ تاریخ بغداد، ج 4، ص 320؛ الوافی بالوفیات، ج 7، ص 231؛ فروخ، تاریخ الادب العربی، ج 3، ص 56.

[4] البدایة و النهایه، ج 11، ص 353؛ تاریخ ابن اثیر، ج 9، ص 248؛ المنتظم، ج 7، ص 286؛ النجوم الزاهره، ج 4، ص 236؛ دائرة المعارف الاسلامیه، ماده: «بدر بن حسنویه».

[5] طبقات السبکی، ج 3، ص 64؛ وفیات الاعیان، ج 4، ص 280؛ العبر، ج 3، ص 93؛ الوافی بالوفیات، ج 3، ص 320؛ شذرات الذهب، ج 3، ص 176؛ البدایة و النهایه، ج 11، ص 355؛ تاریخ بغداد، ج 5، ص 473؛ المنتظم، ج 7، ص 274؛ سیرأعلام النبلاء، ج 11، ص 36؛ النجوم الزاهره، ج 4، ص 238؛ بروکلمان، تاریخ الادب العربی، ج 3، ص 215؛ الأعلام ، ج 7، ص 101؛ دائرة المعارف الاسلامیة، ماده: «الحاکم النیسابوری».

[6] فهرست الاشبیلی، ص 331؛ ابوالعلاء و مالیه، ص 121؛ النجوم الزاهره، ج 4، ص 238؛ تاریخ ابن اثیر، ج 4، ص 252.

سال 406 ق = 1015-1016 م.(1)

رویدادها

مغرب میانه:

* درگذشت بادیس بن منصور بن بلکین صنّهاجی، حاکم مغربِ نزدیک (تونس) و جانشینی پسرش معزّ بن بادیس، در حالی که بیش از هشت سال و نیم نداشت، از این رو، ابوالحسن بن ابی الرجال، وزیر سنّی مذهب او به اداره امور می پرداخت.

حلب:

* فوت لؤلؤ جراحی، حکمران حلب و جانشینی پسرش ابونصر منصور. او سر به فرمان الحاکم بامرالله فاطمی نهاد و به مرتضی الدوله ملقب شد.

سرپرستی طالبیان

* وفات شریف رضی و رسیدن منصب سرپرستی طالبیان به برادرش سید مرتضی.

اندلس:

* المستعین، مردم قرطبه را تحت فشار قرار می دهد و آن ها به علی بن حمّود، حکمرانِ سبته پناه می آورند و او به درخواست ایشان پاسخ مثبت می دهد.

وقایع نظامی

جنگ های میان فرزندان بلکین

صنّهاجی شمال افریقا:

* حماد بن یوسف بن بلکین، حکمران مغرب میانه با برادر زاده اش،