پی نوشت ها:

[1] سه شنبه اول محرم سال 406= 21 ژوئن سال 1015؛ یک شنبه هیجدهم رجب سال 406= اول ژانویه سال 1016.

[2] وفیات الاعیان، ج 4، ص 272؛ طبقات السبکی، ج 4، ص 127؛ النجوم الزاهره، ج 4، ص 240؛ العبر، ج 3، ص 17؛ شذرات الذهب، ج 3، ص 181؛ سیر اعلام النبلاء، ج 11، ص 43؛ تاریخ بغداد، ج 4، ص 368؛ بروکلمان، تاریخ الادب العربی، ج 3، ص 217؛ و کشف الظنون، ج 2، ص 1106.

[3] البدایة و النهایه، ج 12، ص 2؛ وفیات الاعیان، ج 1، ص 72؛ شذرات الذهب، ج3، ص 178؛ سیراعلام النبلاء، ج 11، ص 42؛ النجوم الزاهره، ج 4، ص 239؛ طبقات الشافعیه، ج 3، ص 24، 31؛ العبر، ج 3، ص 94؛ الأعلام ، ج 1، ص 203؛ بروکلمان، تاریخ الادب العربی، ج 3، ص293 و 294؛ التهذیب، ج 2، ص 208.

[4] العبر، ج 3، ص 95؛ همان، ج 6، ص 157؛ البیان المغرب، ج 1، ص 247؛ وفیات الاعیان، ج 1، ص 265؛ شذرات الذهب، ج 3، ص 179؛ البدایة و النهایه، ج 12، ص 4؛ الأعلام ، ج 2، ص 5؛ دائرة المعارف الاسلامیه، ماده: «بادیس الصنّهاجی».

[5] وفیات الاعیان، ج 4، ص 414؛ العبر، ج 3، ص 97؛ تاریخ بغداد، ج 2، ص 246؛ یتیمة الدهر، ج 3، ص 155؛ أنباه الرواة، ج 3، ص 114؛ البدایة و النهایه، ج 12، ص 3؛ شذرات الذهب، ج 3، ص 182؛ النجوم الزاهره، ج 4، ص 240؛ بروکلمان، تاریخ الادب العربی، ج 2، ص62؛ فروخ، تاریخ الادب العربی، ج 3، ص 59؛ الأعلام ، ج 6، ص 329.

سال 407 ق= 1016-1017 م.(1)

رویدادها

تأسیس حکومت بنی حمّود در قرطبه

* علی بن حمّود ادریسی، حاکم سبته با سپاهی از بربرها، پس از گذر از دریا، رهسپار اندلس شد و با دعوت مردم قرطبه وارد آن جا می شود. سپس خود را المتوکل علی الله و الناصرلدین الله لقب می دهد، المستعین را از حکومت برکنار کرد و او را همراه پدر و برادرش کشت.

* ابوعثمان، سعید بن هارون مستقر بر امیرنشین «سانتاماریا» حکمرانی و آن جا را مستقل اعلام می کند و در سال 444ق معتضد این سرزمین را به اشبیلیه ملحق می سازد.

آشوب های مذهبی

* شعلهور شدن آتش فتنه و درگیری میان شیعه و سنی در شهر واسط که به آتش سوزی و تخریب منازل می انجامد.

سرکرده دزدان

* ابن فولادِ راهزن، به دهکده ها شبیخون می زند و مجدالدوله دیلمیکه از مقابله با او عاجز می ماند، شهر اصفهان را به او وامی گذارد.

وقایع نظامی

جنگ ها و پیروزی ها

هند:

* سلطان محمود غزنوی، فتح کشمیر را کامل کرده، اسلام را در آن سرزمین گسترش می دهد و به کمک اهالی آن دیار به اعماق سرزمین هند راه می یابد و شهرها و قلعه های آن را می گشاید.

خوارزم:

* سلطان محمود غزنوی، برخوارزم دست می یابد و پس از ترور واپسین حکمران آن دیار، مأمون بن علی، آلتون تاش، بزرگِ حاجبان خود را به اداره امور آن سامان می گمارد.

حمله صلیبی ها به ناوگان مسلمانان

* پاپ، بندیکت هشتم، جنگی صلیبی برضد مجاهد عامری راه می اندازد و ناوگان های ژنو و پیزا را برای مقابله با او آماده می سازد و پس از نبردهای ویرانگر، او را از جزیره ساردین بیرون می کند.

درگذشتگان

* ابن خمّار.

* فخرالملک.* مستعین اموی.

ابن خمّار

ابوالخیر، حسن بن سوار بن بابا بن بهرام، مشهور به ابن خمّار نصرانی، از دانشمندان بزرگ علم منطق بود و نزد یحیی بن عدیدانش آموخت. از تیز هوشی و زیرکی، بهره کافی داشت. او کتاب های سریانی را به عربی ترجمه می کرد. کتاب های الهیولی، الوفاق، سیرة الفیلسوف، کتاب فی الحوامل (در طب)، کتابی در آثار علوی و مقاله ای در اخلاق، از آثار اوست.

سلطان محمود غزنوی او را به بغداد فراخواند و او پس از دیدن خوابی، به اسلام روی آورد. او در علم طب به مقام برجسته ای نایل شد، و بدین جهت، او را بقراط ثانی نامیده اند.(2)

فخرالملک

ابوغالب، محمد بن علی بن خلف، ملقب به فخرالملک، از مردم واسط بود و چون پدرش شغل صرّافی داشت، به ابن صیرفی مشهور شد. او وزیر بهاءالدوله دیلمی و نیز وزیر پسرش سلطان الدوله ابوشجاع فناخسرو بود. وی پس از ابن عمید و صاحب بن عبّاد، از وزیران بلندپایه دیلمیان به شمار می رفت. او بخشنده و قابل ستایش بود و شاعران بسیاری از جمله، مهیار دیلمی او را ستوده اند. چندی نیز به نیابت از بهاءالدوله در منطقه فارس حضور داشت و قلعه هایی را فتح کرد و سپس حکمران عراق شد و شش سال در آن سامان حکومت کرد. او در دوران حکومتش عراق را آباد کرد و پلِ بزرگ بغداد را بنا نهاد.