4. الأعلام ، ج 4، ص 41؛ هدیة العارفین، ج 5، ص 437؛ البدایة و النهایه، ج 12، ص 50؛ النجوم الزاهره، ج 5، ص 36.

5. تاریخ ابن اثیر، ج 9، ص 516؛ شذرات الذهب، ج 3، ص 254؛ البدایة و النهایه، ج 12، ص 52؛ معجم الانساب و الاسرالحاکمه، ص 322؛ دائرة المعارف الاسلامیه، ماده «جلال الدوله»؛ النجوم الزاهره، ج 5، ص 37.

6. الأعلام ، ج 4، ص 317.

سال 436ق = 1044- 1045 م.(1)

رویدادها

ماوراءالنهر: اسماعیلیه

* پیدایی طایفه اسماعیلیه در ماوراءالنهر و به پاخاستن بغراخان، پادشاه غزّ (ترکمن) برای گردآوری و کشتن آنان.

سلجوقیان

* طغرل بیگ، علی بن عبدالله جوینی را به وزارت برمی گزیند.

مصر:

*مستنصر فاطمی، پس از درگذشت ابوالقاسم جرجرائی، محمد بن عبدالکریم ابن الانباری را وزیر خود می سازد.

حلب:

* ثمال بن صالح بن مرداس، فرماندار حلب، از امپراتوریس تئودورا می خواهد تا او را تحت الحمایه خود سازد و او خراج سالانه ای بر حلب می بندد.

دانیه اندلس:

* درگذشت مجاهد عامری بنیانگذار دولت عامری در دانیه و میّورقه و جانشینی پسرش علی ملقب به اقبال الدوله.

شیراز:

* ابوکالیجار عمادالدوله، گرد شهر شیراز حصاری کشید تا این شهر را که پایتخت فارس است از خطر تهاجم سلجوقیان حفظ کند.

وقایع نظامی

جنگ های فرمانروایان در اندلس

* جنگ های سلیمان (مستعین) فرزند هود، فرمانروای سرقسطه با یحیی مأمون، فرمانروای طلیطله. سلیمان از فرناندوی اول، پادشاه کاستیل، و یحیی از گارسیا، برادر فرناندو و پادشاه (ناوار) کمک می گیرند و این جنگ ها جز در سال 438ق ادامه می یابد. پس از دست یابی مستعین بن هود بر سرقسطه و در پی کشته شدن فرماندار آن منذر بن یحیی این جنگ ها آغاز شد. یحیی مأمون، امیر طلیطله می خواست پس از کشته شدن خواهرزاده اش منذر تجیبی بر آن دست یابد.

درگذشتگان

* ابن تیّانی.* ابوالحسین بصری.* ابوالفضل میکالی.* تنوخی (طاهره).* جرجرائی(علی).* ریحانه.

* شریف مرتضی.* مجاهد عامری.* هذیل بن رزین.

ابن تیّانی

ابوغالب، تمّام بن غالب بن عمر، معروف به ابن تیّانی (منسوب به تین = انجیر) قرطبی مرسی از مردم قرطبه و ساکن مرسیه و بدان منسوب است. او دانشمند لغت شناس اندلسی بود. الموعب در لغت از جمله کتاب های اوست. فرمانروای مرسیه مجاهد عامری برای او هزار دینار فرستاد که در خطبه کتابش بنویسد آن را برای او تألیف کرده، ولی او از باب پرهیزگاری نپذیرفت و گفت: من آن را برای کسی ننوشته ام.(2)

ابوالحسین بصری

ابوالحسین، محمد بن علی بن طیّب بصری، از پیشوایان معتزله بود و همه جا به معتزلی شهرت داشت و خوش سخن و نمکین گفتار و در زمان خود امام معتزلیان بود. کتاب های بی نظیری در اصول فقه دارد؛ از جمله: المعتمد که فخر رازی کتاب خود به نام المحصول فی علم الاصول را از آن گرفته است. کتاب تصفّح الأدله و شرح الاصول الخمسه و غرر الادلة، و کتابی در امامت از تألیفات اوست.(3)

ابوالفضل مکیالی

ابوالفضل، عبیدالله بن احمد بن علی مکیالی نیشابوری، در اصل ایرانی و از نوادگانِ پادشاهان «ایران» بود. او از مردم نیشابور و در این شهر، محترم و گرامی بود. او که خود نویسنده و شاعر بود دانشمندان و ادیبان را به دربار خود نزدیک می ساخت. ثعالبی نزدیک ترین فرد به او بود. درباره زنی که او را به خاطر ترک می گساری سرزنش کرده بود، گفته است:

«مرا به سبب ترک می سرزنش کرد و گفت: آیا هیچ خردمند بزرگواری از می رویگردان شده است؟