3. اخبار الحکماء، ص 288؛ طبقات الاطباء، ص 20، 154، 426، 561 و 565؛ تراث الاسلام، ج 3، ص 126؛ العبر، ج 3، ص 231؛ النجوم الزاهره، ج5، ص 69؛ تاریخ العلوم، ج 2، ص 313؛ الطب الاسلامی، ص 79؛ شمس العرب تسطع علی الغرب، ص 287؛ الأعلام ، ج 5، ص 100.

4. النجوم الزاهره، ج 5، ص 70؛ الدارس فی المدارس، ج 2، ص 151؛ تاریخ ابن اثیر، ج 10، ص 19؛ العبر، ج 3، ص 231؛ الأعلام ، ج5، ص 147.

5. شذرات الذهب، ج 2، ص 291؛ العبر، ج 3، ص 232؛ تاریخ ابن اثیر، ج 10، ص 17؛ معجم الانساب و الاسرالحاکم، ص 59.

6. العبر، ج 3، ص 232.

7. النجوم الزاهره، ج 5، ص 69؛ شذرات الذهب، ج 3، ص 290؛ وفیات الاعیان، ج 1، ص 177؛ تاریخ الفارقی، ص 170؛ تاریخ ابن اثیر، ج10، ص 17؛ المنتظم، ج 8، ص 222؛ البدایة و النهایه، ج 12، ص 87؛ العبر، ج 3، ص231؛ الأعلام ، ج 1، ص241.

سال 454 ق = 1062-1063 م.(1)

رویدادها

ازدواج طغرل بیگ با دختر خلیفه

* طغرل بیگ، دختر خلیفه القائم بامرالله را با مهریه پانصد هزار دیناری به عقد خود درمی آورد.

حلب:

* پس از مرگ معزالدوله، ثمال بن صالح بن مرداس، برادرش ابوذؤابه عطیة بن صالح بن مرداس امیر حلب و به اسدالدوله ملقب شد.

افریقیه (مغرب میانی):

* پس از درگذشت معزبن بادیس ، پسرش ابوطاهرتمیم جانشین او شد.

قلعه حماد (مغرب میانی):

* ناصربن علناس، بلکین بن محمد بن حماد را کشت و خود جانشین او در دولت بنی حماد شد.

مغرب دور:

* یوسف بن تاشفین ساختن شهر مراکش را در دامنه کوه های سرزمین مصموده آغاز کرد.

سیسیل:

* هیأتی از مردم سیسیل به شهر مهدیّه رفته، از امیر تمیم بن معزّ بن بادیس برای سرکوب نورماندی ها که به جزیره نفوذ کرده بودند، کمک می خواهند.

وقایع نظامی

یوسف بن تاشفین، قبایل مغرب دور را زیر فرمان می آورد.

* یوسف بن تاشفین شهر فاس را می گیرد و بیشتر مناطق مغرب جنوبی و میانی را زیر فرمان خود می آورد و قبایل مغراوه «زنّاته» و «بنی یفرن» فرمانبردار او می شوند.

حملات فرانسه بر طلیطله:

* فرناندوی اول، پادشاه قشتاله بر طلیطله هجوم می برد و آن را ویران می کند. فرمانروای آن یحیی بن ذی النون، ملقب به مأمون به صلح با او و پرداخت خراج ناگزیر می شود.

درگذشتگان

* ابوحفص زهراوی.* بلکین حمادی.* ثمال مرداسی.* فارقی (عبدالکریم).* قضاعی.* معز بن بادیس.

ابوحفص زهراوی

ابوحفص، عمر بن عبیدالله ذهلی قرطبی زهراوی، معاصر با ابن عبدالبرّ (در گذشته 462ق) محدث اندلس بود. در آخر عمر مستمند شد و گدایی می کرد.(2)

بلکین حمّادی

بلکین بن محمد بن حمّاد صنهاجی، از قبیله صنهاجه، که شاخه ای از آن بر شرق الجزایر حکومت کرد، قلعه بنی حمّاد را برای مرکز حکومت خود برگزید. وی بر پسر عمویش امیر محسن بن قائد بن حمّاد شورید و در سال 447ق او راکشت و بر کشور دست یافت. در سال 454ق به سوی مرابطون تاخت و بر فاس دست یافت. بلکین به قهرمانی و جوانمردی شهرت داشت، ولی خونریز، با اراده و خودکامه بود. همسرش تاضمیرت را به اتهام دست داشتن در مرگ برادرش مقاتل بن محمد کشت و برادر همسرش، ناصر بن بلعاس در بازگشت از جنگ مغرب دور، در سال 454ق همراه یاران صنّهاجی خود به مجلس انس او وارد شده و او را کشتند.(3)

ثمال مرداسی

ابوعلوان، ثِمال بن صالح بن مرداس کلابی، ملقب به معزالدوله، از پادشاهان مرداسی حلب، بخشنده و شجاع بود. در سال 434ق در زمان حکومت فاطمیان بر مصر، پادشاه شد. فاطمیان، سه لشکر به جنگ او فرستادند. ثمال با آن ها جنگید و آنان را به عقب راند. سپس به المستنصربالله فاطمی نامه نوشت و هدایای گران بهایی برای او فرستاد و حلب را به او تسلیم کرد و مکین الدوله حسن بن علی بن ملهم از جانب مستنصر آن شهر را تحویل گرفت و کارگزار وی در آن جا شد. ثمال در سال 449ق به مصر رفت و در سال 452ق محمود بن نصر بن