سال 469ق = 1076-1077 م(1)

رویدادها

سرزمین شام:

* ملک شاه پسر آلب ارسلان، شام رابه تیول برادرش تتش درمی آورد. تتش با سپاهی به سوی موصل می رود و امیر موصل شرف الدوله مسلم بن قریش عقیلی (شوهر عمه اش) او را همراهی می کند و ملک شاه از راه حلب وارد شام می شود.

دمشق:

* اتسز قلعه دمشق را می سازد.

ورود تتش به دمشق

* تاج الدوله تتش با هدف رهایی از اتسز وارد دمشق می شود و او را به بهانه کوتاهی در امر استقبال می کشد.

سلطه مسلم عقیلی بر حلب

* مسلم عقیلی که امیرتتش سلجوقی را همراهی می کرد، بر حلب دست می یابد و آن را به موصل ضمیمه می کند و به حکومت بنی مرداس در آن سامان پایان می دهد.

برپایی دولت سلجوقیان در شام

* تاج الدوله تتش پس از دفع حملات سپاه فاطمیان که برای باز پس گیری دمشق آمده بودند، حکومت سلجوقیان شام را بنیان می گذارد.

بغداد: شورش های مذهبی

* ابوالقاسم قشیری در مدرسه نظامیه درس می دهد و از مذهب اشعری پشتیبانی می کند. حنبلیان بر او می شورند و اختلافی میان حنبلیان و آنان در می گیرد که عده ای از مردم در آن آشوب کشته می شوند.

بلایای طبیعی

* وبای بزرگ در عراق و جزیره شایع می شود که به مرگ بسیاری از مردم می انجامد.

وقایع نظامی

کوشش فاطمیان برای باز پس گرفتن دمشق

* تاج الدوله تتش سپاه فاطمیان برای باز پس گیری دمشق را سرکوب می کند.

درگذشتگان

* ابن بابشاذ(طاهر).

* حیان قرطبی.

ابن بابشاذ (طاهر)

ابوالحسن، طاهر بن احمد بن بابشاذ بن داوود بن سلیمان، از نژاد دیلم و امام روزگار خود در نحو بود. وی در مصر عهده دار دیوان انشا شد و نامه ها پس از بازنگری وی و رفع اشتباهات احتمالی آن ها ارسال می شد. روزگاری دراز در این مقام بود، سپس از کار کناره گرفت و در اتاقی در مسجدجامع عمرو عاص عزلت گزید. ابن خلکان، انگیزه کناره گیری و بریدن او را این گونه روایت می کند: «روزی بر بام مسجد نشسته بود و غذا می خورد. گروهی از مردم نیز بر سفره او بودند. گربه ای نزد آنان آمد و لقمه ای برای او انداختند. گربه لقمه را ربود و ناپدید شد، سپس بازگشت و این ماجرا تکرار شد. آنان از کار گربه تعجب کردند و دانستند این همه غذا را به تنهایی نمی خورد «لذا او را دنبال کردند و دیدند از دیوار مسجد بالا رفته، سپس وارد خرابه ای شده، آنچه در دهان داشت به گربه نابینایی در آن جا می داد تا رفع گرسنگی کند. آنان از دیدن این حالت در شگفت شدند. ابن بابشاذ چون این صحنه را دید، گفت: خداوند موجودی گماشته تا روزی این حیوان را بدو برساند؛ پس با مانند من چه می کند؟

پس از این ماجرا ابن بابشاذ از منصب خود کناره گرفت و در حجره ای در مسجد عزلت گزید و از گرفتن حقوق خود امتناع ورزید و در امور معاش خود بر خداوند توکل کرد.

شبی برفراز بام مسجد، پایش لغزید و افتاد و چشم از جهان فروبست.

آثاری از او وجود دارد که مورد استفاده مردمان است که از آن جمله: المقدمه کتاب بلند آوازه در نحو، شرح کتاب اصول ابن سراج و شرح الجمل زجاجی است.(2)

حیّان قرطبی

ابومروان، حیّان بن خلف بن حسین بن حیّان قرطبی، با انتساب به جدش، ابن حیّان خوانده می شد. وی تاریخ نویس اندلس و دولت اموی حاکم بر آن سامان بود واز بزرگ ترین تاریخ نگاران اسپانیا در دوران اسلام و مسیحیت در قرون وسطی و هم سنگ طبری در شرق است. نقل او به دلیل دقت و ژرف نگری و تحلیل درست و روان بودن عبارت های او، از دیگر نقل ها متمایز است؛ به گونه ای که سبک خاصی برای خود دارد. پدرش خلف بن حسین، از وزیران منصور بن ابی عامر بود.

هنگامی که بنی جهور در قرطبه قدرت یافتند، وزارت ابوالولید محمد بن جهور و پس از او وزارت پسرش عبدالملک را به عهده گرفت. وی سیاستمداری بود که هر روز به کسی علاقه مند می شد. او برخلاف سیاست خاندانش به بنی ذی النون، فرمانروایان طلیطله گرایش یافت و هنگامی که معتمد بن عباد در سال 462ق بر قرطبه چیره شد، عبدالملک بن جهور و خانواده اش را به جزیره شلطیش