تبعید کرد. ابن حیّان طی نامه ای پیروزی معتمد را به وی تبریک گفت.

تألیفات حیّان به پنجاه جلد می رسد که جز چند بخش از برخی از آن ها چیزی برجا نمانده است. از کتاب معروف او، المقتبس فی اخبار الاندلس که ده جلد است، تنها سه جلد آن باقی مانده است. او در این کتاب به تاریخ اندلس از زمان فتح آن توسط اعراب تا اواخر قرن پنجم هجری، اندکی پیش از وفات حیّان می پردازد. کتاب المتین نیز از اوست که در آن، روزگار خود و حوادثی را که خود شاهد آن بوده برمی شمارد. کتابی درباره شرح حال صحابه و کتابی درباره تاریخ فقهای قرطبه دارد. حیّان بیش از نود سال زیست و با روزگار قدرت و دولت امویان و حوادث خونین منتهی به سقوط دولت آنان معاصر بود.(3)

پی نوشت ها:

[1] جمعه اول محرم سال 469 = پنجم اوت سال 1076؛ یک شنبه دوم جمادی الثانی سال 469 = اول ژانویه سال 1077.

[2] وفیات الاعیان، ج 2، ص 515؛ حسن المحاضره، ج 1، ص 177؛ إنباه الرواة، ج 2، ص 95؛ شذرات الذهب، ج 3، ص 333؛ البدایة و النهایه، ج12، ص 116؛ النجوم الزاهره، ج 5، ص 105؛ العبر، ص 373؛ معجم الادباء، ج 4، ص 274؛ فروخ، تاریخ الادب العربی، ج 3، ص177.

[3] وفیات الاعیان، ج 2، ص 218؛ جذوة المقتبس، ص 188؛ البدایة و النهایه، ج 12، ص 117؛ العبر، ج 3، ص 272؛ شذرات الذهب، ج 3، ص333؛ الذخیره، ج 1، ص 84، 85و 113؛ تاریخ المغرب و الاندلس، ص 208؛ دائرة المعارف الاسلامیه، ماده: «ابن حیّان»؛ فروخ، تاریخ الادب العربی، ج 4، ص 615؛ مجلة العربی، سال 1966، شماره 3، ص 48؛ الأعلام ، ج 2، ص 228.

سال 470 ق = 1077-1078 م(1)

رویدادها

دمشق

* تاج الدوله تتش با انگیزه از میان برداشتن اتسز وارد دمشق شده، به بهانه کوتاهی اتسز در استقبال از وی، او را می کشد.

تأسیس دولت سلجوقیان در منطقه شام:

* تاج الدوله تتش پس از فراری دادن سپاه فاطمیان که برای بازپس گیری دمشق آمده بود، دولت سلجوقیان شام را تأسیس می کند.

حلب:

* با چیرگی مسلم عقیلی بر حلب و ضمیمه شدن آن به موصل، حکومت بنی مرداس به پایان می رسد.

خوارزم:

* ملک شاه، سردار انوشتکین را به فرمانروایی خوارزم می گمارد و او را خوارزمشاه می نامد، بدین ترتیب دولت خوارزم شاهیان تأسیس می شود.

تشکیل دولت سلجوقیان روم

* ملک شاه تصمیم دارد سلیمان بن قتلمش که پدرش در سال 456ق در جنگ با آلب ارسلان در ری کشته شده است را از خود دور سازد، از این رو او را با گروه هایی به ترکیه و آسیای صغیر می فرستد و او بر نیقیه دست می یابد و دولت سلجوقیان، معروف به نام سلجوقیان روم را تأسیس می کند.

وقایع نظامی

فاطمیان؛ کوشش برای بازگرداندن دمشق

* تاج الدوله تتش سپاه اعزامی فاطمیان برای بازپس گیری دمشق را تار و مار می کند.

استیلای مسلم عقیلی بر حلب

* مسلم عقیلی، امیر موصل که همراه تاج الدوله تتش به سمت شام رفته بود، حلب را محاصره می کند و امیر آن جا، سابق بن محمود بن مرداس مقابل او تسلیم می شود و شهر را به او وامی گذارد.

درگذشتگان

* ابن ابی صادق نیشابوری.* ابن اجدابی.* ابن یمان.* بیهقی(محمد).* هبة الله شیرازی.

ابن ابی صادق نیشابوری

ابوالقاسم عبدالرحمان بن علی بن احمد بن ابی صادق نیشابوری از طبیبان و به سقراط دوم مشهور است. کتاب های جالینوس را زیبا و با دقت شرح کرده، با شیخ الرئیس ابوعلی سینا دیدار داشته، نزد او درس خوانده و از شاگردان او به شمار می رود.

شرح کتاب المسائل فی الطبِ حنین بن اسحاق، خلاصه شرح کبیر خودش بر المسائل حنین بن اسحاق، شرح کتاب الفصولِ بقراط، شرح کتاب تقدمة المعرفة بقراط و شرح کتاب منافع الاعضاء جالینوس از آثار اوست.(2)

ابن اجدابی

ابراهیم بن اسماعیل احمد بن عبدالله لواتی طرابلسی مغربی، به ابن اجدابی (منسوب به یکی از نیاکانش از «اجدابیه» واقع در 160 کیلومتری جنوب بنغازیِ لیبی) معروف بود. در «طرابلس» به دنیا آمد