پی نوشت ها:

[1] پنج شنبه اول محرم سال 485 = دوازدهم فوریه سال 1092؛ شنبه سوم ذی القعدة سال 485= اول ژانویه سال 1093.

[2] تاریخ ابن اثیر، ج 10، ص 218؛ وفیات الاعیان، ج 3، ص 98؛ أنباه الرّواة، ج 2، ص 156؛ دائرة المعارف الاسلامیه، ماده: «ابن ناقیا»؛ بروکلمان، تاریخ الادب العربی، ج 1، ص 486؛ فرّوخ، تاریخ الادب العربی، ج 3، ص 199.

[3] طبقات الاطباء، ص 484؛ اخبار الحکماء، ص 162؛ صاعد، طبقات الأمم، ص 109؛ تراث العرب العلمی، ص 335؛تاریخ الفکر الاندلسی، ص455.

[4] تاریخ حکماء الاسلام، ص 163؛ معجم الأدباء، ج 6، ص 335؛ شذرات الذهب، ج 3، ص 375؛ الوافی بالوفیات، ج 2، ص 75؛ تراث العرب العلمی، ص368.

[5] تاریخ ابن اثیر، ج 1، ص 210 و 214؛ شذرات الذهب، ج 3، ص 376؛ البدایة و النهایه، ج 12، ص 142؛ النجوم الزاهره، ج 5، ص 123، 134 و 136؛ وفیات الاعیان، ج 5، ص 283؛ تاریخ مختصر الدول، ص 324، 341؛ تاریخ الادب فی ایران، ص 225، 229 و 235؛ الوزارة فی عهد السلاجقه، ص 76 و 147.

[6] وفیات الاعیان، ج 2، ص 128؛ تاریخ ابن اثیر، ج 10، ص 205 و 210؛ البدایة و النهایه، ج 12، ص 140؛ العبر، ج 3، ص 307؛ طبقات الشافعیه، ج 3، ص 219؛ تاریخ آل سلجوق، ص 57؛ المنتظم، ج 9، ص 65؛ تاریخ الادب فی ایران، ص 219، 229، 259 و 295؛ تاریخ مختصر الدول، ص 335 و 338؛ النجوم الزاهره، ج 5، ص 136؛ الوزارة فی عهد السلاجقه، ص 38، 42 و 69.

سال 486 ق = 1093- 1094 م(1)

رویدادها

وزارت

* ترکان خاتون، مادر سلطان محمود، مؤیدالملک عبیدالله بن نظام الملک را به وزارت برمی گزیند.

* برکیاروق عزالملک، حسین بن نظام الملک را پس از مرگ ابوالغنائم وزیر خود می سازد.

بغداد: نیابت سلطنت

* سلطان برکیاروق، سردار اتکین را به نیابت از خود در بغداد می گمارد.

بغداد: اختلافات مذهبی

* فتنه ای میان اهل سنت و شیعه بر پا می شود.

بسته شدن راه حج

* به دلیل حملات اعراب بیابانی، حاجیان عراق به حج نمی روند.

وقایع نظامی

جنگ قدرت میان پادشاهان سلجوقی

* تاج الدوله تتش، پادشاه شام، پس از مرگ برادرش ملک شاه، در صدد به دست آوردن مقام سلطنت برمی آید و با برادرزاده اش برکیاروق کشمکش می کند و سپاهی آماده با خود می آورد که در آن آق سنقر، امیر حلب و عمادالدوله بوزان، امیر«رُها» نیز حضور دارند. او پس از جنگی خونین با امیر موصل ابراهیم بن قریش بن بدران عقیلی، بر موصل دست می یابد و بر امیر موصل چیره شده، او را می کشد و برادرزاده اش علی بن مسلم عقیلی را بر آن شهر می گمارد. مادرش صفیه خاتون، خواهر سلطان آلب ارسلان و عمه ملک شاه و تتش است.

* سلطان برکیاروق با عمویش تتش می جنگید و آق سنقر، امیر حلب و بوزان، امیر رها از تتش جدامی شوند. تتش، پس از جداشدن آن دو عقب نشینی می کند و به شام باز می گردد.

* کار برکیاروق سامان می یابد و به بغداد می آید و خلیفه لقب سلطان و رکن الدین را به او می دهد و در بغداد برای او خطبه می خواند.

درگذشتگان

* ابن ماکولا(علی).

ابن ماکولا (علی)

ابونصر، علی بن هبة الله بن علی بن جعفر از فرزندان ابودلف عجلی و ملقب به سعدالملک، امیر، تاریخ نگار و از دانشمندان و حافظان حدیث بود و عباراتی روشن و شعری نیکو دارد. پدرش وزیر خلیفه عباسی القائم بامرالله و اصل او از گلپایگان بود. به شام، مصر، جزیره، خراسان و ماوراءالنهر رفت و حدیث شنید و از استادان حدیث شد. غلامان ترک او را به طمع مالش کشتند.

از مشهورترین تألیفات او المؤتلف و المختلف من الاسماء و الکنی و الألقاب است. ابن خلکان درباره این کتاب می گوید: «اثری مانند آن تدوین نشده است.» ابن ماکولا در 65 سالگی درگذشت.(2)

پی نوشت ها:

[1] سه شنبه اول محرم سال 486 = اول فوریه سال 1093؛ یک شنبه دهم ذی الحجه سال 486 = اول ژانویه سال 1094.

[2] فوات الوفیات، ج 2، ص 185؛ وفیات الاعیان، ج 3، ص 305؛ شذرات الذهب، ج 3، ص 381؛ البدایة و النهایه، ج 2، ص 123 و 145؛ معجم الادباء، ج 5، ص 435؛ النجوم الزاهره، ج 5، ص 115؛ العبر، ج 3، ص 319؛ الأعلام ، ج 5، ص 183.

سال 487 ق = 1094- 1095 م(1)

رویدادها

درگذشت ها

* درگذشت خلیفه المقتدی بامرالله و بیعت با ابوالعباس احمد،پسرشانزده ساله مقتدی و دادن لقب المستظهر بالله به او.

* درگذشت عزّالملک، فرزند نظام الملک و وزیر برکیاروق و نشستن برادرش عبدالله مؤیدالملک به جای او.