برخی گفته اند یکی از باطنیان او را به قتل رسانید. سمیرمی چهار سال در جایگاه وزارت بود و سلطان به مصادره اموال او پرداخت و شمس الملک پسر نظام الملک به جانشینی او وزارت را بر عهده گرفت. 5

فصیحی

ابوالحسن، علی بن ابوزید محمدبن علی نحوی، معروف به فصیحی استرآبادی از اهالی استرآباد (شهری از توابع مازندران و نزدیک گرگان). وی از دانشمندان علم نحو بود و در این علم مهارت کامل داشت؛ به گونه ای که در زمان خودش کسی داناتر به این علم نبود. وارد بغداد شد و آنجا را وطن برگزید. خطی بسیار نیکو و درست داشت. بسیاری از کتاب های ادبیات را نوشت که گروه بسیاری از آن بهره مند شدند. به دلیل تدریس بسیار کتاب الفصیح نوشته ثعلب، به فصیحی معروف شد. وی در بغداد درگذشت. 6

نجم الدین ایلغازی

نجم الدین ایلغازی بن ارتق، حاکم ماردین، میافارقین و حلب و سومین امیر بنی ارتق. نجم الدین پادشاهی دلیر و بخشنده بود. جنگ های او با صلیبیان معروف است. پس از او، پسرش سلیمان بر میافارقین و تمرتاش، فرزند دیگرش بر ماردین و برادرزاده اش بدرالدوله سلیمان بن عبدالجباربن ارتق بر حلب و توابع آن حکم راندند. مردم حلب از ایلغازی کمک خواستند تا صلیبیان را از سرزمین آنان براند.

ایلغازی در سال 511ق وارد حلب شد و قلعه آنجا را به تصرف خود درآورد و با همراهی برادرزاده اش بهرام در سال 513ق / 1119م با صلیبیان به نبرد پرداخت و آنان را در نبردی که در تل عقبرین، نزدیک اتارب رخ داد، شکست داد. در این نبرد، بسیاری از صلیبیان کشته شدند و سردار صلیبیان، روژه، حاکم انطاکیه، کشته شد. این جنگ به میدان خون (Ager Sanginis) معروف است. نجم الدین به طرف ماردین رفت؛ سپس آنجا را به قصد میافارقین ترک گفت. در راه، بیماری اش شدت گرفت و درگذشت. 7

پی نوشت ها:

[1] شنبه اول محرم 516ق / 11 مارس 1122م؛ دوشنبه دوم ذی القعده 516ق / اول ژانویه 1123م.

[2] الاعلام، ج7، ص7.

[3] تاریخ ابن اثیر، ج10، ص603.

[4] انباه الرواة، ج3، ص23؛ وفیات الاعیان، ج4، ص63؛ تاریخ ابن اثیر، ج10، ص596؛ النجوم الزاهره، صص225 و 261؛ معجم الادباء، ج6، ص167؛ شذرات الذهب، ج4، ص50؛ تاریخ الادب فی ایران، ص256؛ البدایه و النهایه، ج12، ص191؛ کشف الظنون، صص741 و 1787؛ الاعلام، ج6، ص12؛ فروخ، تاریخ الادب العربی، ج3، ص238؛ زیدان، تاریخ آداب اللغه العربیه، ج3، ص40؛ تاریخ الادب الاندلسی، ص180.

[5] البدایه و النهایه، ج12، ص191؛ تاریخ ابن اثیر، ج10، ص601؛ الوزارة ایام السلجوقیین، ص256؛ العبر، ج4، ص38.

[6] انباه الرواة، ج2، ص306؛ معجم الادباء، ج5، ص415؛ وفیات الاعیان، ج3، ص337.

[7] النجوم الزاهره، ج5، ص223؛ تاریخ ابن اثیر، ج10، ص604؛ زبده الحلب، ج2، صص185 و 210.

517 ق / 1123 ـ 1124م1

رویدادها

وزرای سلجوقی: سلطان محمودبن محمد سلجوقی، پادشاه عراق، وزیر خود شمس الملک عثمان بن نظام الملک را کشت و ابونصر احمد مستوفی را به وزارت برگزید.

دولت بنی ارتق در حلب: بلک بن بهرام ارتقی، امیر حلب در نبرد منبج به قتل رسید و حسام الدین تمرتاش جانشین او شد. حسام الدین تمرتاش در مقابل هشتاد هزار دینار و بازپس گرفتن شهرهای اعزاز، اتارب، زردنا و کفرطاب، اسیران صلیبی را آزاد کرد.

پیوستن دبیس بن صدقه به صلیبیان: مسترشد باللّه، خلیفه عباسی و سلطان محمود سلجوقی، سپاهی برای نبرد با دبیس گسیل داشتند؛ چون دبیس به یغماگری و غارت دست می زد. دبیس تاب مقاومت نداشت و سپاهیانش از گرد او متفرق شدند. در نتیجه گریخت و از رود فرات گذشت و به صلیبیان پیوست و آنان را به محاصره حلب و تصرف آن ترغیب کرد. پس از صلیبیان جدا شد و به سلطان طغرل برادر سلطان محمود پناهنده شد.

وقایع نظامی

هجوم بندقیان بر مصر: ناوگان بندقی به مصر یورش برد و ناوگان مصری آن را راند.

چیره شدن صلیبیان بر صور: پس از ناتوانی ناوگان مصری در دفاع از صور، صلیبیان آن شهر را به محاصره خود درآوردند و شهر بدون خونریزی تسلیم آنان شد و پس از اشغال صور، تنها عسقلان تحت تصرف مسلمانان باقی ماند.

تلاش صلیبیان به فرماندهی بالدوین برای آزادی اسیران خود: بالدوین دوم، پادشاه بیت المقدس در صدد آزادی جوسلین دوکورتنای و دیگر اسیران همراه وی برآمد. بلک بن بهرام در سال 515ق آنان را به اسارت خود درآورده، در قلعه خرتپرت (خرپوت) زندانی کرده بود. بلک بن بهرام در درگیری ای بر بالدوین یورش برد. این درگیری در مکانی به نام اورش نزدیک پل سنجه رخ داد. بالدوین در جنگ شکست خورد و به اسارت بلک درآمد و