فراوان بود. کتاب هایی در اصول و فروع دین تألیف کرده است؛ ازجمله بحرالمذهب که از بزرگ ترین کتاب های شافعیان است؛ حلیة المؤمن، الکافی و نیز کتاب هایی در اصول فقه و مسائل اختلافی فقها. او می گفت: «اگر همه کتاب های شافعی بسوزد، از حفظ، آنها را املا خواهم کرد». مدرسه ای در شهر آمل در طبرستان ساخت و به مبارزه با عقاید باطنیان پرداخت. باطنیان او را در مسجد جامع آمل کشتند. (5)

پی نوشت ها:

[1] دوشنبه اول محرم 502ق / 10 اوت 1108م؛ جمعه 27 جمادی الاول 502 / اول ژانویه 1109م.

[2] وفیات الاعیان، ج2، ص191؛ تاریخ ابن اثیر، ج10، ص474؛ البدایه و النهایه، ج12، ص170؛ الاعلام، ج2، ص267.

[3] وفیات الاعیان، ج6، ص191؛ شذرات الذهب، ج4، ص5؛ النجوم الزاهره، ج5، ص197؛ معجم الادباء، ج7، ص286؛ زیدان، تاریخ آداب اللغه العربیه، ج3، ص39؛ فروخ، تاریخ الادب العربی، ج3، ص211؛ الاعلام: دایره المعارف الاسلامیه، ذیل «خطیب تبریزی».

[4] تاریخ حکماء الاسلام، ص112؛ کشف الظنون، ص1773؛ فروخ، تاریخ الادب العربی، ج3، ص214؛ زیدان، تاریخ آداب اللغه العربیه، ج3، ص47؛ الاعلام، ج2، ص279.

[5] وفیات الاعیان، ج3، ص198؛ البدایه و النهایه، ج12، ص170؛ تاریخ ابن اثیر، ج10، ص473؛ النجوم الزاهره، ج5، ص197؛ تاریخ الادب فی ایران، ص454؛ الاعلام، ج4، ص32.

503 ق / 1109 ـ 1110م(1)

رویدادها

ترورهای باطنیان: باطنیان اسماعیلی مذهب به وزیر، احمدبن نظام الملک سوءقصد کردند و او را مجروح نمودند، ولی او بهبود یافت. پیش از این نیز باطنیان در سال 485ق نظام الملک پدر احمد را به قتل رسانده بودند.

پایبندی مرابطون به مذهب مالک: مرابطون ـ شاهان مغرب و اندلس ـ به مذهب مالک و فتاوای فقهای مالکی مذهب پایبند شدند و تألیفات امام غزالی را از بین بردند و اندیشه های او را سانسور کردند (ر. ک: زندگی نامه غزالی، متوفای 505ق).

دانشگاه ها: تأسیس دانشگاه پاریس. (2)

وقایع نظامی

صلیبیان: چیرگی صلیبیان بر شهرهای ساحلی.

طرابلس: سقوط پس از پنج سال محاصره به دست صلیبیان به رهبری بالدوین اول پادشاه بیت المقدس و برتران صنجیلی بن ریمون و با کمک ناوگان های جنوا و پیزا.

بانیاس: تنکرید، امیر انطاکیه، بانیاس، جبیل و قلعه اکراد را به تصرف خود درآورد و آنها را تحت قلمرو انطاکیه قرار داد.

نبرد با باطنیان: سلطان محمد سلجوقی، سپاهی به فرماندهی وزیر، صدرالدین احمدبن نظام الملک برای نبرد با باطنیان روانه می کند.

باطنیان پیش از این، نظام الملک،(3) پدر صدرالدین احمد را به قتل رسانده بودند. سپاهیان قلعه الموت را که مقر باطنیان بود، به محاصره درآوردند و با فرارسیدن زمستان آنجا را ترک کردند.

اندلس: پادشاه سرقسطه، احمد دوم، مستعین باللّه بن هود، به اطاعت مرابطون درآمد.

درگذشتگان

مستعین باللّه بن هود.

مستعین باللّه بن هود

احمد مستعین باللّه بن یوسف مؤتمن بن احمد سیف الدوله مقتدربن سلیمان بن هود: چهارمین پادشاه دولت بنی هود مالکان سرقسطه که در 478ق بعد از مرگ پدرش به حکومت رسید. در دوره او بود که اسپانیایی ها پس از یک درگیری سخت ـ که ده هزار نفر از سپاه مسلمانان کشته شدند ـ بر شهر «وشقه» مسلط شدند و آنجا را مرکز و پایتخت اراگون قرار دادند. در سال 503ق / 1108م نیز مرکز حکومت را، پس از نبردی که منجر به بیرون راندن عرب ها از سرقسطه و کشتن مستعین شده بود، به سرقسطه منتقل کردند. (4)

پی نوشت ها:

[1] جمعه اول محرم 503ق / 30 ژوئیه 1109م؛ شنبه 8 جمادی الثانی 503ق / اول ژانویه 1110م.

[2] مؤلف در مبحث «طلوع خورشید عرب از غرب»، تأسیس دانشگاه پاریس را 1211م دانسته است.

[3] مرگ نظام الملک مشکوک است و به احتمال بسیار زیاد به دسیسه ملک شاه بوده است؛ زیرا اطرافیان شاه، دلش را به خواجه چرکین کردند و از افزایش قدرت او هراس داشتند.

[4] الاعلام، ج1، ص258.

504 ق / 1110 ـ 1111م(1)

رویدادها

وزیر عباسیان: محمدبن ملک شاه، سلطان سلجوقی، احمدبن نظام الملک را از وزارت برکنار کرد و خلیفه عباسی، مسترشد باللّه او را به وزارت برگزید.

وقایع نظامی

صلیبیان: چیرگی صلیبیان بر چندین شهر و قلعه. صلیبیان به ریاست بالدوین اول پس از سه سال محاصره صیدا آن را به تصرف خود