جوشنِ (کوهی بر بلندی های حلب) وطن و سرزمین خود را دارد. آن غزل این است:

«این خواسته، در اختیار انسان نیست که کجا سکنی گزیند و از کجا دور شود. آیا ممکن است به آبشخور سیراب کننده جوشن دست یافت ؟ من تشنه آن آبشخورها هستم [آرزوی وطن دارم] این طور نیست که هر کس به آرزوی خویش دست یابد و در تلاش هایش بخت یارش باشد. زندگی آدمی دو مزه دارد: تلخ و شیرین ! چنان که حال او نیز دو گونه است یا از روزی بهره مند است و یا محروم».

اشعاری نیز در پند و موعظه دارد؛ ازجمله: «برخی انسان ها را دیدم که نعمت هایی به آنها روی می آورد که با خسته کردن شتران و سوارکارانش، نمی توانستند به دست آورند، و اگر کسی بخواهد با دانش به آرزوهایش برسد، چیزی خواسته است که با دشواری هم نمی تواند به آن برسد. جدال و ستیزه، دوستی را از بین می برد و خشم هایی برمی انگیزد و برای انسان یاری باقی نمی گذارد. از شرّ کم بپرهیز که مبادا به زیاد آن مبتلا شوی ! هیچ گاه اندک را حقیر مشمار، بسا فزونی گیرد. گاهی وقت ها یک کار کوچک موضوع بزرگی می شود، و بسا سخنی که جنگی را بر ضد صاحبش به پا کرده است». 10

پی نوشت ها:

[1] دوشنبه اول محرم 510ق / 15 مه 1116م؛ دوشنبه 25 شعبان 510ق / اول ژانویه 1117م.

[2] قصید پاره ای از شعر است که نصف ابیات آن بر قافیه ملتزمه باشد، نه نصف دیگر، و از سه بیت کمتر نباشد (لغت نامه دهخدا، ذیل «قصید»).

[3] خریدة القصر (بخش مصر)، ج2، صص203 و 215؛ شوقی ضیف، ج6، ص371؛ فروخ، تاریخ الادب العربی، ج3، ص228؛ الاعلام، ج1، ص322.

[4] النجوم الزاهرة، ج5، ص212.

[5] المطرب من اشعار اهل المغرب، ص175؛ قلائد العقیان، ص158؛ بغیه الملتمس، ص241؛ فروخ، تاریخ الادب العربی، ج5، ص100.

[6] تاریخ ابن اثیر، ج10، ص509؛ دایره المعارف الاسلامیه، ذیل «برسق».

[7] وفیات الاعیان، ج2، ص136؛ النجوم الزاهرة، ج5، ص224؛ البدایة و النهایه، ج12، ص193؛ شذرات الذهب، ج4، ص48؛ العبر، ج4، ص37؛ کشف الظنون، صص 517 و 1698؛ الاعلام، ج 2، ص 284؛ دایره المعارف الاسلامیه، ج 7، ص445.

[8] تاریخ ابن اثیر، ج10، ص524؛ العبر، ج4، ص22؛ شذرات الذهب، ج4، ص29؛ الاعلام، ج7، ص332.

[9] النجوم الزاهرة، ج5، ص212؛ شذرات الذهب، ج4، ص27؛ تاریخ ابن اثیر، ج10، ص524؛ العبر، ج4، ص29؛ کشف الظنون، ص2031؛ الاعلام، ج6، ص178.

[10] انباه الرواة، ج3، ص326، معجم الادباء، ج7، ص191؛ شوقی ضیف، ج6، ص662.

رویدادهای تاریخ اسلام از 511 ـ 520ق

511 ق / 1117 ـ 1118م1

رویدادها

تأسیس دولت بنی ارتق در حلب: نجم الدین ایلغازی پسر ارتق، به دعوت مردم حلب پاسخ مثبت داد و در رأس سپاهی روانه حلب شد و به شهر درآمد و قلعه حلب را به تصرف خود درآورد و دولت بنی ارتق را در آنجا بنیاد نهاد و بدین ترتیب دولت سلاجقه در حلب به پایان رسید.

دولت سلاجقه عراق: درگذشت سلطان محمدبن ملک شاه، پادشاه عراق و جانشینی فرزندش محمود در چهارده سالگی.

دولت سلاجقه خراسان: سلطان سنجربن ملک شاه، وزیر خود احمد فخرالملک بن نظام الملک را به قتل رساند و شهاب الاسلام ابوالمحاسن عبدالرزاق بن عبداللّه، معروف به ابن الفقیه، برادرزاده نظام الملک را به وزارت برگزید.

دولت صلیبیان در بیت المقدس: بالدوین اول، پادشاه بیت المقدس به سرکردگی سپاهی عازم فتح مصر شد. نخست، شهر «الفرما»، سپس «تنیس» را تصرف کرد. در شهر تنیس بیمار شد و بدین سبب به بیت المقدس بازگشت و دیری نپایید که از دنیا رفت و عموزاده اش، بالدوین دو برگ (بالدوین دوم) امیر رها، جانشین او شد.

ولایت رها: جوسلین دو کورتنای، حاکم تل باشر، جانشین بالدوین دو برگ در امارت رها شد.

دولت روم: درگذشت الکسیوس کومنن اول و جانشینی حنّا کومنن دوم.

بلایای طبیعی

وقوع زلزله در عراق و خراسان و ویران شدن بسیاری از خانه ها.

درگذشتگان

ابن منده؛

شهرزوری (مرتضی)؛

لؤلؤ خادم؛

محمدبن ملک شاه.

ابن منده

ابوزکریا، یحیی بن عبدالوهاب بن محمدبن اسحاق بن محمدبن منده عبدی، از حافظان نامور و از خاندان علم و فضیلت و مشهور در اصفهان بود. وی حدیث نقل کرده است و از او حدیث روایت کرده اند.