بزرگی به نام الشروط از اوست.1 ممکن است با توجه به مرگ شافعی (204 هـ ) وی را از رجال قرن دوم یا سوم بدانیم.

پی نوشت ها

[1] ـ الفهرست (الندیم) 268.*

دیگر منابع: لغت نامه دهخدا 1/277.

ابوعباس ـ مروزی (م 200 هـ )

ابوعباس بن جبور مروزی خراسانی.

در نام وی اختلاف است. بعضی نام او را عباس ذکر کرده و برخی با ابوعباس بخاری1 و نیز ابوعباس عباسی2 یکی دانسته اند. ابوعباس از شاعران قرن دوم3 و فردی فقیه، محدث، صوفی4 و از قدمای حکما و فضلای خراسان بود و به دو زبان تازی و فارسی تسلط کامل داشت، از این جهت ابتکاری به خرج داد و این دو زبان را درهم آمیخت که دیگر ایرانیان نیز بدان رغبت نمودند. این شیوه سخن گویی که به «ملمّع گویی» شهرت دارد، در دوره صفاریان و سامانیان و دیگر حکومت های ایرانی رونق تمام یافت و به اوج خود رسید.5 گفته شده که وی اولین شاعری است که به فارسی شعر سروده و مأمون عباسی (خلافت 198 ـ 218 هـ ) را نیز به فارسی مدح کرده است،6 هر چند برخی این مدح را نپذیرفته و گویند که اولاً، این سبک شعر متعلق به قرن سوم به بعد است و ثانیاً، ابوعباس مروزی متوفای حدود 300 هـ است، مگر اینکه این دو را شخصیت های جداگانه بدانیم و نیز معتقدند: قصیده منسوب به ابوعباس که گفته می شود در سال 170 یا 173 و یا 193 هـ در حضور مأمون سروده شده، مربوط به قرن ششم می باشد.7 اثر او دیوان شعر است. ابوعباس سرانجام در سال 200 هـ درگذشت.8

پی نوشت ها

[1] ـ الذریعه 9/2/681.
[2] ــ لغت نامه دهخدا 1/508.
[3] ــ تاریخ نظم و نثر در ایران 2/712.
[4] ــ فرهنگ بزرگان 258.
[5] ــ ریحانة الادب 7/181.
[6] ــ لغت نامه دهخدا 1/508.
[7] ــ تاریخ ادبیات در ایران 1/178.
[8] ــ الذریعه 9/2/681.*

دیگر منابع: روضات الجنات 4/176.

ابوعبدالرحمان ـ عرزمی (قرن سوم هجری)

شیخ طوسی نام او را ذیل کسانی که از ائمه(علیهم السلام) روایتی ندارند، آورده است.1 فهرست نویسان گویند: او صاحب کتابی بوده که احمد بن محمد برقی آن را روایت کرده است.2 تاریخ وفاتش روشن نیست، اما با توجه به راوی او برقی (م 280 هـ )، وی را از رجال قرن سوم به شمار می آوریم.

پی نوشت ها

[1] ـ رجال الطوسی 591. 2 ـ رجال النجاشی2 / 440 ، الفهرست (طوسی) 186.

دیگر منابع: نقد الرجال 391 جامع المقال 139 الفهرست (طوسی) 186 منهج المقال 390 معالم العلماء 134 قاموس الرجال 10/117 مجمع الرجال 7/69 جامع الرواة 2/398 معجم رجال الحدیث 21/213 اعیان الشیعه 2/373.

ابوعبدالرحمان ـ مسعودی (م قرن سوم هجری)

شیخ طوسی نام وی را در شمار کسانی که از ائمه(علیهم السلام)روایت نکرده اند، آورده است.1 وی از حفص بن عمر بجلی روایت کرده و عباس بن عامر ، محمد بن موسی خوراء و دیگران از وی روایت کرده اند.2 او صاحب کتابی است3 که از آن به کتاب الحدیث تعبیر شده است.4 تاریخ وفات مسعودی معلوم نیست و می توان با استفاده از زمان مرگ حمید بن زیاد(م 310 هـ )5 که با یک واسطه از او روایت می کند، وی را از رجال قرن سوم دانست.

پی نوشت ها

[1] ـ رجال الطوسی 518.
[2] ــ جامع الرواة 2/398.
[3] ــ الفهرست (طوسی) 184.
[4] ــ الذریعه 6/309.
[5] ــ رجال النجاشی 1/322.*

دیگر منابع: الکافی 5/314 معالم العلماء 134 تنقیح المقال 3/24 معجم رجال الحدیث 21/214.

ابوعبدالله (زنده در قرن دوم هجری)

ابوعبدالله بن محمد.

از مؤلفان شیعه مذهب می باشد که احول از او روایت کرده است.1 تاریخ حیات و درگذشت وی مشخص نیست و اینکه احول کدام یک از روایان است شیخ متعرض نشده است، اما از آنجایی که محمد بن ابی عمیر (م 217هـ ) از احول، و احول از ابوعبدالله بن محمد روایت کرده است، می توان وی را از مؤلفان قرن دوم به شمار آورد. کتاب الحدیث تألیف او می باشد.2

پی نوشت ها

[1] ـ الفهرست (طوسی) 188.
[2] ــ الذریعه 6/309.*

دیگر منابع: تنقیح المقال 3 باب کنی 25 اعیان الشیعه 2/379 جامع الرواة