الوعاة 2/80.
[4] ــ تاریخ التراث العربی 8/651.
[5] ــ الفهرست (الندیم) 51 و 189.
[6] ــ تاریخ التراث العربی 8/651.*

دیگر منابع: الموشح 38 تاریخ بغداد 12/405 تاریخ الطبری 8/182 انساب الاشراف 8/82 البیان و التبیین 1/252 لغت نامه دهخدا 1/549 تهذیب اللغة 1/88 و 151، 2/213، 214، 227، 237، 238، 240، 257، 357 و 398، 3/117، 123 و 124، 5/62 و 6/5.

عبدالرحمان ـ شیبانی (در عصر امام صادق(علیه السلام))

ابومحمد عبدالرحمان بن اعین بن سنسن شیبانی کوفی.

شیخ طوسی او را اهل کوفه، از موالی بنی شیبان و از اصحاب امام باقر و امام صادق(علیهما السلام) بر شمرده و ذکر کرده است که عبدالرحمان پس از امام صادق(علیه السلام)در قید حیات بوده است.1 در مقابل، کشّی وفات وی را در زمان امام صادق(علیه السلام)دانسته است و در ادامه، روایتی را نقل کرده که ربیعه به امام صادق(علیه السلام) عرض کرد: این برادران، فرزندان اعین که از عراق آمده اند، چه کسانی هستند. من بهتر از آنها را ندیده ام. حضرت فرمود: اینان از اصحاب پدرم امام باقر(علیه السلام) می باشند.2

شیبانی از امام باقر، امام صادق،3 امام کاظم(علیهم السلام)و نیز از علی بن یقطین روایت کرده و بزرگانی چون ابونعیم، ابان، حماد، صفوان بن یحیی، عبدالله بن بکیر و موسی بن بکر از او روایت نموده اند.4 وی کتابی دارد که علی بن نعمان5 و نیز قاسم بن اسماعیل قرشی آن را روایت کرده اند.6

در این که آیا او در زمان امام صادق(علیه السلام)وفات یافته یا پس از شهادت آن حضرت، قول شیخ به دلایلی صحیح می باشد، چرا که شیبانی خود از امام کاظم(علیه السلام) روایت کرده است و دیگر این که علی بن نعمان، راوی کتاب وی، زمان امام صادق(علیه السلام) را درک نکرده است، در نتیجه عبدالرحمان پس از آن حضرت در قید حیات بود7 و در زمان وفاتش بر مذهب خویش استوار و عارف بود.8

پی نوشت ها

[1] ـ رجال الطوسی 128 و 231.
[2] ــ اختیار معرفة الرجال 13 و 161.
[3] ــ رجال النجاشی 2/48.
[4] ــ معجم رجال الحدیث 9/310.
[5] ــ رجال النجاشی 2/48.
[6] ــ الفهرست (طوسی) 180.
[7] ــ معجم رجال الحدیث 9/310.
[8] ــ رجال ابن داود 222.*

دیگر منابع: رجال البرقی 11 معالم العلماء 79 خلاصة الاقوال 114 مجمع الرجال 4/75 جامع الرواة 1/446 تنقیح المقال 2/140 دائرة المعارف الشیعیة العامه 12/118.

عبدالرحمان ـ عائذی (قرن سوم هجری)

عبدالرحمان بن عمرو عائذی مذحجی کوفی.

اهل کوفه و منسوب به قبیله عائذة، تیره ای از مذحج از قبایل یمن بود.1 او از کسانی چون محمد بن سنان(م 220 هـ ) حدیث روایت کرده2 و افرادی مانند ابوالحسن بن اسحاق کنانی،3 محمد بن تسنیم کاتب4 و علی بن حکم از وی روایت نقل کرده اند.5 مذحجی دارای تألیفی بود که آقابزرگ تهرانی از آن به کتاب الحدیث یاد کرده است.6 تاریخ درگذشت وی به دست نیامد، ولی با توجه به وفات استادش ابن سنان، عبدالرحمان را می توان از رجال قرن سوم به شمار آورد.

پی نوشت ها

[1] ـ رجال النجاشی 2/51.
[2] ــ تهذیب الاحکام 9/329.
[3] ــ نقد الرجال 186.
[4] ــ جامع الرواة 1/452.
[5] ــ هدایة المحدثین 96.
[6] ــ الذریعه 6/342.*

دیگر منابع: قاموس الرجال 6/130 رجال ابن داود 223 منهج المقال 192 مجمع الرجال 4/81 ایضاح الاشتباه 24 نضد الایضاح 181 معجم رجال الحدیث 9/340 تنقیح المقال 2/146 مستدرکات علم رجال الحدیث 4/410.

عبدالرحمان ـ عامری (در عصر امام کاظم(علیه السلام))

ابوالحسن عبدالرحمان بن مسلم عامری زهری کوفی سعدان.

سعدان بن مسلم عنوان دیگری از نام مؤلف است که در رجال نجاشی و طوسی ذکر شده است.1 وی از موالی کرز بن حفید عامری از قبیله عامر بن ربیعه بود2 و از اصحاب امام صادق(علیه السلام)به شمار می رفت.3 از آن حضرت و امام کاظم(علیه السلام)4 و محدثانی چون ابوبصیر، سعید بن یسار و داود رقّی روایت کرده است.5 کسانی چون محمد بن عذافر، صفوان بن یحیی و احمد بن اسحاق از وی روایاتی نقل کرده اند.6 سعدان از محدثان مورد وثوق،7 استادی جلیل القدر و با منزلت بود.8 او دارای تألیفی به نام اصل بوده است.9

پی نوشت ها

[1] ـ رجال النجاشی 1/430 رجال الطوسی 206.
[2] ــ رجال النجاشی 1/430 جامع الرواة 1/357.
[3] ــ رجال الطوسی 206.
[4] ــ رجال النجاشی 1/430.
[5] ــ معجم رجال الحدیث 8/101.
[6] ــ الفهرست (طوسی) 79.
[7] ــ تنقیح المقال 2/23 رجال ابن داود 171.
[8] ــ تنقیح