نام کتاب : دائرة المعارف مؤلفان اسلامی نویسنده : --- جلد : 1 صفحه : 556
خبر تستر (شوشتر) خبر القلعه خبر الهرمزان خبر ضبه بن محصن خبر جندیشاپور خبر صهرناج قریة العبدی خبر سرّق خبر مهر جا نقدق خبر ما سندان (ما سبدان) خبر قلعه سرق خبر رامهرمز خبر الهان و الاساوره فتوح خراسان و یحتوی علی: ولایة الجنید بن عبدالرحمان رافع بن اللیث بن نصر بن سیار اختلاف الروایة فی خبر قتیبه بخراسان نوادر قتیبه بن مسلم بخراسان ولایة اسد بن عبدالله القسری ولایة نصر بن سیار الدولة ثغر الهند عمّال الهند فتوح سجستان کتاب فارس فتح الابله اخبار ارمینیه کتاب کرمان فتح کابل و زابلستان القلاع و الاکراد19 کتاب عمّان فتوح جبال طبرستان طبرستان ایام الرشید فتوح مصر الری و امرالعلوی حسن بن زید و مامُدح به من الشعر و عماله فتوح الجزیره فتوح البامر فتوح الاهواز فتوح الشام فتح شهرک امر البحرین فتح برقه فتح مکران فتوح الحیره موادعة النوبه خبر ساریة بن زُنیم فتوح الری فتوح جرجان و طبرستان البیوتات الجیران اشراف عبدالقیس اخبار ثقیف من نسب الی امّه من سمی باسم ابیه من العرب الخیل و الرهان بناء الکعبه خبر خزاعه حما المدینه و جبالها و اودیتها الاوائل المتیمین التعازی المنافرات الاکله من جرد من الاشراف العقبه و البرده المسیرین القیافه و الفال و الزجر المروّه الحمقاء اللواطین خصومات الاشراف الخیل التمنی الجواهر المغنین المسمومین کتاب کان بقال ذم الحسد من استجیب دعوته قضاة اهل المدینه قضاة اهل البصره اخبار رقبة بن مصقله مفاخرة العرب و العجم مفاخرة اهل البصرة و اهل الکوفه ضرب الدراهم و الصرف اخبار أیاس بن معاویه خبر اصحاب الکهف صلاح المال خطبة واصل ادب الاخوان البخل المقطعات المتخیرات اخبار ابن سیرین الرسالة الی ابن ابی دؤاد النوادر اخبار المختار کتاب المدینه کتاب مکه المختضرین (یعنی کسانی که در جوانی مردند) معرفة المراقب و الرسوم المراعی و الجراد و یحتوی علی الکور و الطساسیح و جبایاتها المحاسن (فیه مایحتاج الیه من الاداب ... عشرة الملوک) حجة ابی بکر اخبار الشعراء من نسبت الی امه من الشعراء العمائر الشیوخ الغرماء من هادن او غزا من افترض من الاعراب فی الدیوان فندم و قال شعرا المتمثلین من تمثل بشعر فی مرضه الابیات التی جوابها کلام کتاب النجاشی من وقف علی قبر من وقف علی قبر فتمثل بشعر من بلغه موت رجل فتمثل بشعر او کلام من تشبّه بالرجال من النساء من فضل الاعرابیات علی الحضریات من قال شعرا علی البدیهه من قال شعرا فی الاوابه الاستعداء علی الشعراء من قال شعرا فسمی به من قال فی الحکومة من الشعراء تفضیل الشعرا بعضهم علی بعض من ندم علی المدیح و من ندم علی الهجاء من قال شعرا و اجیب بکلام کتاب ابی الاسود الدوئلی خالد بن صفوان مهاجاة عبدالرحمان بن حسان للنجاشی قصیدة خالد بن یزید فی الملوک و الاحداث اخبار الفرزدق قصیدة عبدالله بن اسحاق بن الفضل بن عبدالرحمان خبر عمران بن حطّان الخارجی و النکد.20
آثاری که الندیم از آنها یاد نکرده است، عبارت اند از: مقتل الحسین(علیه السلام) الخونه لامیرالمؤمنین(علیه السلام) (شاید همان خطب علی باشد) الحروب لامیرالمؤمنین(صلی الله علیه وآله)21 السمیر المُغَرِّبین المکاید المرُدِفات من قریش (درباره زنانی از قریش که بیش از یک بار ازدواج کردند) الفرج بین الشدة و الضیق (مدائنی اولین کسی است که در این باب کتابی نوشته است) النساء الفوارک اخبار زُفَر بن حارث (زفر متوفای 75 هـ است. یاقوت از این کتاب به خط ابوسعید سکری بهره گرفته است) کتاب صفین که ابن ابی الحدید از آن استفاده کرده و ابن معصوم در الدرجات الرفیعه از آن اقتباس هایی کرده است امهات الخلفاء که باز ابن ابی الحدید در شرح نهج البلاغه از آن بهره جسته است زکن أیاس، شاید همان کتاب أیاس بن معاویه باشد النساء الناشزات، شاید همان النواکح و النواشز باشد الاحداث22 و اسباب النزول.23
پی نوشت ها
[1] ـ سیر اعلام النبلاء 10/400. [2] ــ الفهرست (الندیم) 113 ـ 117. [3] ــ تاریخ بغداد 12/54. [4] ــ الفهرست (الندیم) 113 ـ 117. [5] ــ تاریخ بغداد 12/54. [6] ــ سیر اعلام النبلاء 10/400. [7] ــ ریحانة الادب 5/266. [8] ــ معجم الادباء 14/124. [9] ــ تاریخ بغداد 12/54. [10] ــ سیر اعلام النبلاء 10/400. [11] ــ میزان الاعتدال 3/153. [12] ــ تاریخ بغداد 12/54. [13] ــ همان. [14] ــ سیر اعلام النبلاء 10/400. [15] ــ همان. [16] ــ همان. [17] ــ معجم الادباء 14/124. [18] ــ اللباب فی تهذیب الانساب 3/182. [19] ــ اثری بنام اخبار القلاع نیز دارد که شاید همین باشد مروج الذهب 2/70 الاکمال 4/198. [20] ــ الفهرست (الندیم)113 ـ 117. [21] ــ الفهرست (طوسی) 95، 192 و 281. [22] ــ تاریخ التراث العربی، 1/2/139 ـ 142. [23] ــ هدیة العارفین 1/670*
دیگر منابع: شیخ الاخباریین ابوالحسن مدائنی (بدری محمد فهد) الانساب 5/232 البدایة و النهایه 10/319 الکامل فی التاریخ 6/516 العبر 1/308 الوافی بالوفیات 22/41 دول الاسلام 121 لسان المیزان 4/235 النجوم الزاهره 2/259 شذرات الذهب 2/54 نشأة علم التاریخ (دوری) 38 التاریخ
نام کتاب : دائرة المعارف مؤلفان اسلامی نویسنده : --- جلد : 1 صفحه : 556