ابوالهُذَیل عَلاّفمحمد ـ بصری ابوایوب ـ مدنی (قرن سوم هجری)

ابوایوب مدنی (مدائنی) انباری.

از محدثان شیعه بود که به بغداد مسافرت کرد.1 وی که مدائنی هم گفته شده، از دانش سلیمان بن جعفر جعفری بهره برد.2 راویانی مانند علی بن محمد ماجیلویه، احمد بن ابی عبدالله برقی (م 280هـ )،3 علی بن محمد بن سلیمان و علی بن محمد قاشانی از او روایت کرده اند.4 کتاب الحدیث از اوست.5 برخی چون نجاشی، ابوایوب مدنی را با ابوایوب انباری دو نفر دانسته و تحت دو عنوان آورده اند،6 ولی برخی مانند شیخ طوسی این دو را متحد دانسته و تحت یک عنوان ذکر کرده اند.7 مؤلف جامع الرواة اتحاد راوی (علی بن محمد بن سلیمان) و مروی عنه (سلیمان بن جعفر جعفری) در هر دو را قرینه بر اتحاد این دو نفر دانسته است.8 به اعتبار اساتید و شاگردانش، وی از رجال قرن سوم به شمار می رود.

پی نوشت ها

[1] ـ الفهرست (طوسی) 186. 2 ـ جامع الرواة 2/367. 3 ـ رجال النجاشی 2/436 و 440. 4 ـ جامع الرواة 2/367.
[5] ــ الذریعه 6/306.
[6] ــ رجال النجاشی 2/436 و440. 7ـ الفهرست(طوسی) 186. 8ـ جامع الرواة 2/367.

دیگر منابع: رجال الطوسی 519 معالم العلماء 136 هدایة المحدثین 272 تنقیح المقال 3 / باب کنی 3 منهج المقال 383 معجم رجال الحدیث 21/38.

ابوبدر ـ کوفی (قرن دوم و سوم هجری)

ابوبدر کوفی.

از محدثان شیعه بود و افرادی مانند محمد بن سنان1 و محمد بن عیسی بن عبید یقطینی از او بهره برده اند.2 کتاب الحدیث اثر وی می باشد.3 زمان دقیق وفات وی به دست نیامد، اما با توجه به زمان وفات راوی او محمد بن سنان (سال 220 هـ )،4 می توان از رجال اواخر قرن دوم و اوایل قرن سوم به شمار آورد.

پی نوشت ها

[1] ـ رجال النجاشی 2/435.
[2] ــ الفهرست (طوسی) 186.
[3] ــ الذریعه 6/306.
[4] ــ رجال النجاشی 2/211.*

دیگر منابع: معالم العلماء 140 نقد الرجال 384 معجم رجال الحدیث 21/41 منهج المقال 383 تنقیح المقال 3/4 جامع الرواة 2/368.

ابوبرزه حاسبفضل ـ خُتّلی ابوبکرعبدالله ـ ابن ابی قحافه ابوبلال ـ اشعری (م قرن سوم هجری)

از محدثان شیعه بوده و احادیث اندکی داشته است.1 کتاب الحدیث اثر اوست.2 به دلیل مشخص نشدن تاریخ وفاتش و اینکه حمید بن زیاد (م 310 هـ ) با واسطه ابراهیم بن سلیمان خزاز نهمی از او نقل روایت کرده،3 لذا وفات ابوبلال در قرن سوم تخمین زده می شود. گویا وی همان ابوبلال اشعری (م 222 هـ ) و از عالمان کوفه است که دار قطنی تضعیفش کرده است.4

پی نوشت ها

[1] ـ رجال النجاشی 2/435.
[2] ــ الذریعه 6/306.
[3] ــ رجال النجاشی 1/322 و2/435.
[4] ــ میزان الاعتدال 4/507 سیر اعلام النبلاء 10/582.*

دیگر منابع: نقد الرجال 384 معجم رجال الحدیث 21/73 منهج المقال 384 تنقیح المقال 3/7 جامع الرواة 2/370 الفهرست (طوسی) 191.

ابوتَمّام طائیحبیب ـ طائی ابوتیجان (قرن سوم هجری یا پیش از آن)

ابوتیجان (ابوسحار).

الندیم وی را از شعرایی شمرده که پنجاه ورقه شعر از او بر جای مانده است. مأخذ الندیم، کتاب الورقه محمد بن داود است.1 و چون وی متوفای سال 296 هـ می باشد،2 می توان وفات ابوتیجان را در قرن سوم یا پیش از آن دانست. در هیچ منبع دیگری از وی یاد نشده است.

پی نوشت ها

[1] ـ الفهرست (الندیم) 184.
[2] ــ تاریخ بغداد 5/255.*

ابوثروان ـ عکلی (قرن دوم یا سوم هجری)

ابوثروان عکلی وحشی وترانی.

الندیم از دست نوشته یعقوب بن سکیت آورده است که او از طایفه بنی عکل و زبان آور بود که در بادیه می زیست و در همان جا به تعلیم و آموزش زبان فصیح عربی می پرداخت.1 در علت نامگذاری ابوثروان به عکلی گفته شده که «عکل» نام کنیزی بود که سرپرستی فرزندان عوف بن وائل را بر عهده داشت و در اثر کثرت