واتیکان، باغ سفارت

نویسنده (ها) : محمدمهدی عزیززاده

آخرین بروز رسانی : دوشنبه 2 تیر 1399

واتیکان، باغ سفارت \ bāq-e sefārat-e vātīkān \ ، باغی متعلق به سفارت واتیکان واقع در محلۀ قیطریۀ شمیران.
این باغ در 1312 ق / 1895 م، با مساحت تقریبی 000‘20 مـ2 توسط یکی از اعضای انجمن لازاریست به نام مون سینیور مون‌تی‌تی خریداری شد. به دلیل قرار گرفتن این باغ در محله‌ای ییلاقی در شمال تهران، پیشاهنگان مدارس دینی سن‌لوئی (ویژۀ پسران)، و ژاندارک (ویژۀ دختران) برای برگزاری اردوها و یا برخی آموزشهای مذهبی در تابستانها به این باغ منتقل می‌شدند.
در آن زمان کشیشی به نام آنجلی با اهدای دو هزار فرانک فرانسوی، بخش عمده‌ای از هزینه‌های ساخت کلیسایی را در این باغ تأمین کرد. در ابتدا زمین باغ محصور نبود و در روزهای پایانی جنگ جهانی دوم، حدود 000‘9 مـ2 از آن توسط بانک ساختمانی، به‌سبب نامعلومی تصرف، و پس از تقسیم‌بندی، به کارمندان همین بانک فروخته شد.
در 1349 ش / 1970 م، بخش باقی‌ماندۀ زمین به مساحت تقریبی 000‘11 مـ2 که کلیسا نیز در آن قرار داشت، توسط سفارت واتیکان خریداری شد. اقامۀ دعوا بر سر قسمت تصرف‌شده توسط بانک ساختمانی نیز به نتیجه‌ای نرسید. در ابتدا دولت واتیکان درصدد انتقال سفارت خود به این محوطه برآمد، اما این امر به دلایل نامعلومی محقق نشد و این مکان تنها به‌عنوان مکانی مذهبی، و بیشتر توسط آمریکاییهای مقیم تهران مورد استفاده قرار می‌گرفت.
در اواخر سال 1357 ش، اوایل 1979 م و با خروج اتباع آمریکایی از ایران، این کلیسا توسط سفارت واتیکان برای استفادۀ عموم مسیحیان کاتولیک مستقر در تهران اختصاص یافت.
ساختمـان کلیسا بـه صورت سالنی شمالی ـ جنوبی، با مساحت تقریبی 300 مـ2 و با گنجایش 100 نفر، در بخش شمالی باغ واقع شده است. طراحی این ساختمان از نظر معماری بسیار ساده و فاقد ارزشهای هنری قابل توجهی است. سقف کلیسا نیز بر روی 10 ستون بنا شده است و ناقوس نیز ندارد؛ زنگ کوچکی در جلو در ورودی سالن نصب شده که به‌عنوان ناقوس استفاده می‌شود. همچنین در کنار ورودی سالن، ظرفی حاوی آب مقدس قرار دارد که در مراسم مذهبی مورد استفاده قرار می‌گیرد. اتاقک چوبی کوچکی نیز برای اعتراف در گوشۀ سمت چپ در ورودی طراحی شده است. بر روی شیشه‌های در ورودی و پنجره‌ها تصاویری با مضامین دینی ازجمله نماد سلطنت مسیح و فرشتگانی در حال عبادت به چشم می‌خورد. در حال حاضر (1388 ش / 2009 م) از روزهای پنجشنبه تا یکشنبۀ هر هفته و برای افرادی که براساس زبان و گویش به گروههای مختلفی تقسیم‌بندی می‌شوند، در این کلیسا مراسم مذهبی برگزار می‌گردد.
این کلیسا زیر نظر خلیفه‌گری کاتولیک لاتین اداره می‌شود که بر حسب نیاز، کشیشهای مختلفی را بدان جا اعزام می‌کند.
در شمال غربی و جنوب غربی باغ نیز دو خانۀ کوچک به عنوان خانۀ سرایدار ساخته شده است. همچنین در سمت چپ ورودی باغ مجسمه‌ای از مریم مقدس طراحی و نصب شده که در سالهای اخیر به این مجموعه افزوده شده است.

مأخذ

پیریزی فرانچسکو (وابستۀ سفارت واتیکان)، مصاحبه با مؤلف.

محمدمهدی عزیززاده